کد خبر: ۱۲۶۴۰۹
تاریخ انتشار:۲۷ دی ۱۳۹۹ - ۲۰:۱۴
عبدالله کاویانی راد
ارزیابی بحران مازوت در تهران
انرژی نیازی بوده که حیات بدون آن عملاً امکان‌پذیر نیست. انسان‌های قدیم از سوزاندن چوب انرژی به دست می آوردند و انسان های امروزی برای تامین انرژی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی، خورشید، باد و غیره بهره می‌برند.
عبدالله کاویانی راد، عضو هسته تخصصی محیط زیست پایگاه بسیج دانشجویی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز طی یادداشتی نوشت:


انرژی نیازی بوده که حیات بدون آن عملاً امکان‌پذیر نیست. انسان‌های قدیم از سوزاندن چوب انرژی به دست می آوردند و انسان های امروزی برای تامین انرژی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی، خورشید، باد و غیره بهره می‌برند. با وجود فواید سوخت‌های فسیلی باید به پیامدهای آنان نیز توجه کافی داشت. امروزه نیروگاه‌های حرارتی با مصرف مقادیر زیاد انواع سوخت‌های فسیلی به‌عنوان منابع ثابت و مهم آلودگی هوا شناخته می‌شوند. مازوت نوعی نفت کوره (ترکیبی از هیدروکربن های آلیفاتیک و آروماتیک) است که به دلیل گرانروی بالا و کیفیت کم برای سوزاندن استفاده می‌شود. انتشار آلاینده های نیتروژنی و گوگردی حاصل از سوخت مازوت تاثیر مستقیم بر میزان آلودگی هوا و درنتیجه سلامت انسان دارد. آلاینده NO2 با آمونیاک، رطوبت و دیگر ترکیبات واکنش داده و به شکل ذرات کوچک می‌تواند باعث تشدید بیماری‌های تنفسی و ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی شود. همچنین نشان داده شده که با افزایش غلظت SO2 در هوا میزان خطر مرگ قلبی و عروقی افزایش می‌یابد. به علاوه آب باران نیز با آلاینده‌های گوگردی ترکیب شده و باران اسیدی را به وجود می‌آورند. انتشار این آلاینده ها علاوه بر آسیب به سلامت انسان، باعث تشدید مشکلات زیست محیطی مانند افزایش گرمایش جهانی زمین و پدیده تغییر اقلیم می شوند. صدمه به گیاهان، جانوران و اکوسیستم از دیگر تبعات استفاده بیش از حد از سوخت های فسیلی است.
 بر اساس یک گزارش از سازمان بهره‌وری انرژی ایران سهم سوخت سنگین مایع در ترکیب سوخت فسیلی نیروگاه‌های حرارتی کشور روندی افزایشی داشته بطوری که مقدار آن طی ده سال (از سال ۸۲ تا ۹۲) از ۵۰۰۰ میلیون لیتر به حدود ۱۵۰۰۰ میلیون لیتر رسیده است (با ثابت بودن ظرفیت تولید). 
با مرور اخبار منتشر شده از مشکل آلودگی هوای تهران در روزهای اخیر لازم شد تا انتشار آلاینده‌ اکسید گوگرد ناشی از احتراق مازوت به شکل دقیق‌تری مورد بررسی قرار بگیرد.در این ارزیابی داده‌های انتشار اکسید گوگرد از بازه زمانی ۱۰ دی تا ۲۵ دی و در سال‌های ۹۵ تا ۹۹ جمع‌آوری و بررسی شدند. داده‌های این ارزیابی در سایت سامانه پایش کیفی موجود است. ارزیابی ما در دوره امسال نشان داد که انتشار اکسید گوگرد در شهر تهران نسبت به سال ۹۸ بیش از ۲۰ درصد و نسبت به سال ۹۵ حدود ۴۰ درصد افزایش یافته ‌است. همچنین میانگین انتشار SO2 امسال نسبت به میانگین سال‌های ۹۵-۹۸ حدود ۵۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد. درنتیجه امسال سهم گوگرد اکسید در آلودگی هوا بسیار زیاد شده که خطرات جدی را به دنبال دارد. برای کاهش آلودگی هوا و ریسک بیماری‌ها لازم است تا مدیریت مناسبی به کار گرفته شود. انرژی‌های تجدیدپذیر کلید گمشده معمای آلودگی هوا در روزهای فعلی هستند. با وجود ظرفیت های فراوان انواع انرژی های تجدید پذیر (خورشیدی، بادی، زمین گرمایی و غیره) در کشور، عجیب است که این انرژی ها همچنان در حاشیه به سر می برند. تا زمانی که سهم انرژی‌های پاک در تولید انرژی کشور افزایش نیابد، کاهشی در میزان آلودگی هوا رخ نداده و این وضعیت تداوم می‌یابد. همچنین بهره‌برداری از فناوری‌های بیوتکنولوژی میکروبی جهت تصفیه ضایعات سوخت‌های فسیلی می‌تواند مشکلات آلودگی را کمتر نماید. امید است که با اتخاذ سیاست‌های حفظ پایداری محیط زیست در تولید و مصرف انرژی، کمتر شاهد وقوع چنین بحران‌های زیست‌محیطی در کشورمان باشیم.