به گزارش تنویر ، طرح
تحريمهاي جديد امريكا عليه ايران، روسيه و كرهشمالي روز گذشته با تصويب
سناي امريكا براي امضا روي ميز ترامپ قرار گرفت؛ طرحي كه مقامهاي ايراني
گفتهاند اجراي موفقيتآميز توافق هستهاي ايران و 1+5 را تحت تأثير قرار
ميدهد. همزمان دولت ترامپ در حال برداشتن گامهاي اوليه براي اجراي
سختگيرانهتر برجام است؛ گامهايي كه دولت ترامپ از مدتي قبل حركت به سمت
آنها را شروع كرده، ولي با تشكيل تيم ويژه دولت امريكا براي نظارت
«ذرهبيني» جهت اجراي تعهدات برجامي ايران وارد مرحلهاي جديد شده است.
مقامهاي امريكايي ميگويند در اولين دست از دور جديد اقدامات سختگيرانه،
امريكا در حال رايزني با آژانس بينالمللي انرژي اتمي است تا ايران را براي
بازديد از تأسيسات نظامي تحت فشار بگذارد. وزارت خارجه امريكا هم در
اولين گام از سندسازي درباره نقض تعهدات برجامي از طرف ايران، پرتاب موشك
ماهوارهبر سيمرغ را نقض روح برجام خواند. نيويوركتايمز نوشته
كه ترامپ با اين كارها ميخواهد نشان دهد ايران به توافق هستهاي پايبند نيست.
به
گزارش جوان، باب کورکر، رئيسجمهوريخواه کميته روابط خارجي سناي امريکا
روز چهارشنبه گفت كه برجام «بايد با اقدامهاي ايران به هم بخورد نه
اقدامهاي امريكا.» اين فحواي رويكرد جديد دولت امريكا در برخورد با توافق
هستهاي ايران با 1+5 است كه از زبان يك سناتور جمهوريخواه بيان شده است.
كوركر كه از مخالفان توافق هستهاي با ايران است، به دولت ترامپ توصيه كرده
كه به دنبال اجراي سختگيرانه توافق هستهاي با ايران باشد و به عنوان بخشي
از اين سختگيري، به او توصيه كرده كه خواستار بازرسي از تأسيسات هستهاي
ايران شود؛ درخواستي كه به گفته كوركر ميتواند زمينه بر هم زدن توافق
هستهاي از طرف ايران را فراهم كند. ظاهراً دولت ترامپ تصميم دارد به اين
توصيه كوركر عمل كند و منابع امريكايي روز پنجشنبه در گفتوگو با
آسوشيتدپرس تأييد كردند كه دولت ترامپ به منظور محک زدن استحکام برجام، قصد
دارد از آژانس بخواهد بازديد از سايتهاي نظامي ايران را در دستور كار
قرار دهد. منابع امريكايي ميگويند چنانچه ايران بازرسي از سايتهاي نظامي
خود را نپذيرد، ترامپ مبنايي منسجم براي طرح ادعاي نقض برجام از طرف ايران
را به دست خواهد آورد و اين ايران است كه ناقض برجام معرفي ميشود، اگر هم
ايران با اين بازرسيها موافقت کند، آن دسته از اطرافيان ترامپ كه از ماندن
برجام دفاع ميكنند، خواهند گفت كه برجام به شكلي کارآمد، امنيت ملي
امريکا را حفظ ميکند. روزنامه نيويورکتايمز روز پنجشنبه نوشت كه چند
مقام وزارت خارجه امريکا گفتوگويهاي اوليه با بازرسان آژانس را در مورد
امكان دسترسي به سايتهاي نظامي ايران شروع كردهاند. هرچند دولت امريكا
براي متقاعد كردن بازرسان براي بازديد از سايتهاي نظامي ايران نيازمند جلب
حمايت اکثريت کشورهاي گروه 1+5 است ولي ظاهراً دولت ترامپ قصد دارد اين
مطالبه را به هر قيمتي پيگيري كند.
رايزني مجدد براي مذاكره بر سر برجاممنابع
امريكايي ميگويند دولت امريكا همزمان با پيش كشيدن طرح بازديد از مراكز
نظامي ايران، به متحدان خود پيغام داده كه خود را براي همراهي با امريكا
براي مذاكره مجدد بر سر برجام آماده كنند. به نوشته نيويوركتايمز،
مقامهاي امريكايي به متحدان خود هشدار دادهاند اگر آماده مذاكره مجدد با
ايران بر سر برجام نباشند، ممكن است امريكا همانطوري كه از توافق تغييرات
جوي پاريس خارج شد، از توافق هستهاي ايران نيز خارج شود. هنوز مشخص نيست
تهديد غيررسمي مقامهاي امريكايي به خروج از برجام چقدر جدي است، ولي منابع
امريكايي ميگويند اگر هم اين طرح جدي باشد، دولت ترامپ قصد ندارد خود را
در معرض اتهام خروج از برجام قرار دهد. باب کورکر، رئيس کميته روابط خارجي
سناي امريکا به واشنگتنپست گفته كه ترامپ تنها زماني ميتواند از برجام
خارج شود که ابتدا ايران به دليل اجراي سرسختانه برجام از آن خارج شود. او
ميگويد: «شما تنها يکبار ميتوانيد توافق هستهاي را پاره کنيد. اکنون
زمان پاره کردن توافق نيست، چراکه مشکلي در اين باره رخ نداده است. تا
زماني که همه شرکاي ما در اين باره همراه شوند، بايد صبر کرد.» به عنوان
بخش ديگري از مستندسازي پايبند نبودن ايران به برجام، وزارت خارجه ايالات
متحده روز پنجشنبه پرتاب موشک ماهوارهبر سيمرغ را نقض «روح برجام» و يکي
از قطعنامههاي شوراي امنيت خواند. هيدر نوئرت، سخنگوي وزارت خارجه امريکا
نيز آزمايش اين موشك ماهوارهبر از طرف ايران را «تحريکآميز» خواند و آن
را محکوم کرد.
تحريمهاي جديد طرح
تحريمهاي امريكا اعليه ايران، روسيه و كرهشمالي كه چهارشنبه قبل با
اكثريت در مجلس نمايندگان امريكا به تصويب رسيده بود، ديروز با اكثريت 98
به دو در سناي امريكا هم به تصويب رسيد. هرچند آنتوني اسکراماچي، مدير جديد
ارتباطات کاخ سفيد پنجشنبه گفت که ممكن است دونالد ترامپ اين طرح را وتو
كند، ولي حتي در صورت وتوي ترامپ، كنگره امريكا ميتواند با اكثريت دوسوم
آرا، وتوي رئيسجمهور امريكا را وتو كند. ولاديمير پوتين، رئيسجمهور
روسيه، تصويب اين طرح را كه به امضاي دونالد ترامپ نيز رسيده، «گستاخي»
خوانده و گفته است روسيه ناچار است به اقدامهاي امريکا واکنش نشان
دهد.همچنين وزارت خارجه روسيه روز جمعه در بيانيهاي از امريكا خواست تعداد
ديپلماتهاي خود در خاک روسيه را به ۴۵۵ تن کاهش دهد تا تعداد آنها با
تعداد ديپلماتهاي روس حاضر در خاک امريکا برابر شود. وزارت خارجه روسيه
همچنين امکان دسترسي امريکا به برخي تسهيلات و ساختمانهايش در مسکو را از
اول آگوست ممنوع کرده است. بعد از جنگ سرد اين بزرگترين اخراج
ديپلماتهاي امريکايي از روسيه است.سخنگوي وزارت امور خارجه آلمان گفته كه
برلين خواستار همکاري با امريکا در خصوص اين تحريمهاست و اجراي سياست
صنعتي تحت پوشش تحريمها غيرقابل قبول است. در تهران تحريمهاي جديد
امريكا، گامي ديگر در مسير به چالش كشيدن توافق هستهاي تعبير شد. سيدعباس
عراقچي، معاون وزير خارجه پنجشنبه شب در گفت وگوي ويژه خبري شبكه2 سيما
گفت: «اقدامي که در کنگره امريکا در حال انجام است و قانوني که عليه ايران،
کرهشمالي و روسيه در حال تصويب است، يک اقدام خصمانه کاملاً روشن و بين
عليه جمهوري اسلامي ايران است. وي گفت كه قانوني که در کنگره امريکا در حال
تصويب است، تحريم موضوعي جديدي وضع نميکند و جمعبندي تحريمهاي گذشته
امريکا در حوزههاي غيرهستهاي است، ولي تأكيد كرد: «اين اقدام ميتواند
اجراي موفق برجام را تحت تأثير قرار دهد و بهرهمندي جمهوري اسلامي ايران
را از برجام کاهش دهد، به همين جهت ناسازگار با بندهاي مختلف برجام است که
در آن امريکا متعهد شده برجام را با حسننيت و در فضاي سازنده اجرا کند و
از هرگونه اقدامي که اجراي موفق برجام را تحت تأثير قرار ميدهد، خودداري
کند.» عراقچي وعده داد كه اين تحريمها حتماً با واکنش ايران مواجه خواهد
شد.