مقامات آمریکایی بعد از حمایتهای چند روزه از اغتشاشگران در ایران حالا از احتمال تحریم علیه ایران خبر دادهاند
به گزارش
تنویر استهبان
بعد از چند روز حمایت سران کشورهای غربی خصوصا آمریکا از اغتشاشات
اخیر، حالا آمریکا بر اساس رویکرد ثابت خود برنامه تحریمیجدیدی
علیه ایران مهیا کرده که در گفتوگوی جدید معاون وزیرامور خارجه
آمریکا عیان شده است.
این موضوع دقیقا ماجرای فتنه 88 را به یاد
ذهنها میاورد و در واقع به نظر میرسد همان سناریویی که به
سردمداری آمریکا و انگلیس در ایام فتنه 88 علیه ملت ایران اجرا شد
این روزها دوباره در حال تکرار شدن است و این بار تیم سیاست خارجی
دونالد ترامپ این راهبرد را دنبال میکنند. طی روزهای گذشته پس
از اینکه عناصر ضدانقلاب فرصتطلب در میام صفوف معترضین به مشکلات
معیشتی خودشان را جا زدند و به اموال شهروندان خسارت وارد
کردند حالا به نظر میرسد کسانی که از آنسوی مرزها پشتیبانی این
عناصر را انجام میدهند، بیپروا علیه مردم ایران موضع میگیرند و
حتی ترامپ که قبلا با بکار بردن عبارت مجعول خلیج عربی و همچنین خطاب
کردن ملت ایران به عنوان «ملت تروریست» نزد مردم ایران روسیاه است
حالا با گستاخی پشتسرهم توئیت کرده و خود را دوست ایرانیان نشان
میدهد.البته آش حمایت ترامپ از آشوب طلبان آنقدر شور بوده که
سامانتا پاور نماینده دائم سابق آمریکا در سازمان ملل در حساب
توئیتری خود با اشاره به تناقضهای دولت آمریکا و حمایتهای لفظی مقامات
دولت دونالد ترامپ از مردم ایران در جریان اغتشاشات اخیر با طعنه
خطاب به کاخ سفید نوشت؛ «ما در کنار مردم ایران هستیم آنقدر که
آنها را به آمریکا راه نمیدهیم!» در همین رابطه، آندرو پیک معاون
وزیر خارجه آمریکا در امور عراق و ایران به تلویزیون صدای آمریکا گفته
است که اعمال تحریمهای بیشتر علیه مقامات ایران که به ادعای وی در
سرکوب معترضان دست دارند محتمل است. وی همچنین تاکید کرده است که
آمریکا تلاش میکند حمایت متحدانمان از اعتراضات در ایران را گسترش
بدهیم. پیک در این مصاحبه افرادی که در چند روز اخیر در برخی
شهرهای ایران به اقداماتی از قبیل تخریب اموال عمومیدست زدند را
معترضان مسالمت آمیز خواند. او در ادامه گفت: ما(دولت آمریکا) به
صحبت با شرکای بینالمللیمان ادامه میدهیم و آنها را به برجسته
کردن آنچه در ایران در حال حادث شدن است، تشویق میکنیم. معاون
وزیر خارجه آمریکا از تلاش دولت این کشور برای ایجاد «یک ائتلاف
بینالمللی» علیه ایران خبر داد. وی گفت: ما با همتایانمان به ویژه با
اتحادیه اروپا در سطوح بسیار بالا در ارتباط هستیم و در حال کار
برای ایجاد یک ائتلاف بینالمللی جهت حمایت از مردم ایران هستیم.
سخنان معنادار معاون تیلرسون
از معاون رکس تیلرسون سوالی درباره اظهارات پیشین وزیر خارجه آمریکا
درباره حمایت از «عناصری در داخل ایران» به منظور تغییر نظام این
کشور پرسیده شد؛ پیک پاسخ داد: اظهارات وزیر خارجه روشن بود. به
شما میگویم که ما در حال فکر کردن به تغییر رفتار دولت ایران هستیم
به ویژه رفتارهای ثبات زدای منطقهای آن، حمایتش از تروریسم و همچنین
نحوه رفتارش با مردمش در داخل. ما درباره خواستمان جهت حمایت از
این تغییرات روشن و صریح بودهایم و (صراحتمان) ادامه خواهد
یافت.در بخشی از این مصاحبه از معاون تیلرسون سوالی درباره تکرار
حوادث منجر به بحران سوریه در ایران شد. خبرنگار سوال کرد: «به نظر
شما چقدر محتمل است که تظاهرات در ایران شبیه به آنچه در سوریه
اتفاق افتاد، پیش برود؟ معاون وزیر خارجه آمریکا در امور ایران جواب
داد: «اوه خدای من، شما میدانید که در حال حاضر، خیلی زود
است که بگوییم این اعتراضات به چه سمتی میرود. معترضان شکایتهای مشروعی
علیه دولتشان دارند و باید حرفشان شنیده شود. دولت ایران هم
باید به آنها گوش دهد و نباید با خشونت مردمیکه مسالمت آمیز
تظاهرات میکنند را سرکوب کند. میخواهم این موضوع را از طرف
خودمان(دولت آمریکا) بگویم: ما از بالا تا پایین، افراد یا
نهادهایی که علیه معترضان مرتکب خشونت میشوند را پاسخگو خواهیم کرد.
ما بسیار دقیق و از نزدیک فرایند بررسی اقداماتی که میتوانیم
علیه این افراد انجام دهیم را نگاه میکنیم اقداماتی از قبیل
تحریمها و دیگر ابرازها. ما در حال بررسی تنوعی از گزینهها از قبیل
تحریمها هستیم.» از این مقام وزارت خارجه آمریکا درباره اقدامات
آمریکا در قبال فتنه 1388 و اقدامات کنونی آمریکا در قبال آشوبهای
کنونی در ایران سوال شد. معاون رکس تیلرسون جواب داد: تفاوت
گستردهای در نحوه مدیریت این موضوع وجود دارد. حمایت زبانی و
فوری ما از مردم ایران که در حال اعتراض هستند را شاهدیم اما در
سال 2009(1388) اینطور نبود. شاهد حمایت کل دولت از قبیل حمایت وزیر
خارجه تیلرسون، رئیسجمهور و دیگر مقامات(آمریکایی) هستیم. ما شدیدا
در حال کار برای افزایش پیامهای حمایتی از سوی شرکایمان شامل
کاناداییها، بریتانیاییها، آلمانیها، فرانسویها، ایتالیاییها و
دیگران هستیم. ما همچنین در حال نگاه کردن به دیگر گزینهها
درباره مسئول شناختن آن بخشها و عناصری از رژیم که احتمالا تظاهرات
کنندگان را سرکوب میکنند، هستیم. اندرو پیک افزود: ما با
پایتختهای منطقهای مهم در سراسر جهان از قبیل خاورمیانه در تماس
بودهایم تا در حمایت از حقوق مشروع مردم ایران، آنها را به (صدور)
بیانیه تشویق و درباره آنچه دارد (در ایران) اتفاق میافتد آگاه
کنیم. از معاون وزیر خارجه آمریکا سوال شد: آیا وزیر خارجه
تیلرسون(درباره حوادث اخیر ایران) با همتای عربستان سعوید خود صحبت
کرده است؟. معاون تیلرسون جواب داد: این را میدانم که در سطوح
کارکنان (وزارت خارجه و دولت آمریکا) ما (با عربستان سعودی) در
ارتباط هستیم. درباره اینکه وزیر خارجه با همتای عربستان سعودی خود
صحبت کرده یا نه، اطلاع دقیقی ندارم. فکر نمیکنم که صحبت کرده
باشد.
ماجرای ائتلاف بینالمللی چیست؟ معاون
تیلرسون در بخشی از اظهاراتش رسما اعلام میکند که به دنبال تشکیل
ائتلاف بینالمللی علیه ایران است! این ماجرا از آنجایی اهمیت دارد که
در جریان فتنه 88 هم ابتدا این امریکا و انگلیس بودند که به حمایت
از آشوبگران پرداختند و سپس مقامات اتحادیه اروپا و کشورهای نظیر
آلمان و فرانسه نیز با جملات دوپهلو و زیرپوستی وارد فاز حمایت از
آشوبگران شدند. در همین وانفسا و در یکی از حمایتهای زیرپوستی از
اغتشاشگران، فدریکا موگرینی سخنگوی اتحادیه اروپا در واکنش به
اغتشاشات گفت که اعتراضات چند روز گذشته در ایران را دنبال میکنیم و
با مقامات ایرانی در تماس هستیم. سخنگوی فدریکا موگرینی در واکنش به
سوالی درباره ایران، با اشاره به سخنان حسن روحانی رئیس جمهوری ایران
گفت که ما انتظار داریم حق اعتراضات مسالمت آمیز و آزادی بیان محفوظ
باشد. ما به رصد تحولات ادامه خواهیم داد در عین حال، این
اولین واکنش یک مقام اتحادیه اروپا به آشوبها و اغتشاشات چند روز گذشته
در ایران است. دولت فرانسه هم از بروز ناآرامیدر برخی از شهرهای
ایران و «آمار بالای قربانیان و بازداشتشدگان» ابراز نگرانی کرد. به
نوشته خبرگزاری فرانسه، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در بیانیهای
درباره تحولات اخیر ایران گفت: مقامات فرانسوی به دقت وضعیت ایران را
دنبال میکنند. حق اعتراض آزادانه یک حق اساسی است، همین طور آزادی
انتقال اطلاعات. وی افزود: دولت فرانسه نگرانی خود را از آمار بالای
قربانیان و بازداشتشدگان ابراز میکند. در هفتههای آینده،
احترام به حقوق بشر، در مرکز گفتوگوهای ما با مقامات ایرانی خواهد
بود.
تاریخ تکرار میشود؟ نکته مهم در فعل و
انفعالات این روزهای صحنه سیاست خارجی ایران این موضوع است کشورهای
معاند با فرصت طلبی هرچه تمام به دنبال تکرار تجربه سال 88 هستند و
سعی میکنند با ماهی گرفتن از آب گلآلود کشور را تحت شدیدترین
تحریمها قرار دهند و فضای دنیا را علیه نظام بسیج کنند. برای
تشریح این موضوع باید به گذشته اشاره کرد: در انتخابات 88 یک اتفاق
بسیار بزرگ افتاد. بالای 80 درصد مشارکت در انتخابات و آنهم در
زمانیکه ایران درگیر مذاکرات هستهای و به کرسی نشاندن حقوقش بود،
میتوانست پتانسیل عظیمیبرای حل و فصل بحران خودساخته غرب ایجاد
کند. اما به نظر میرسید آرامش و چشیدن شیرینی وحدت به مردم
ایران نیامده بود که با خیانت نامزدهای اصلاح طلب و ریختن بذر فتنه و
تفرقه، این پتانسیل بی نظیر از بین رفت. با برهم خوردن نظم در شهرها و
وارد شدن کشور به چالش پساانتخابات، فرصت را برای دولت جدید
آمریکا یعنی باراک اوباما فراهم ساخت تا اجماع جهانی علیه ایران ایجاد
کند و پس از یکسال تلاش، 15 ماه مذاکرات متوقف شد و آمریکا و
همپیمانانش جامعترین تحریمهای ممکن بین المللی و ملی را علیه ایران اعمال
کردند به نحوی که تهران قادر به فروش عادی نفتش نیز نبود. در
عین حال میتوان به مقاله معروف روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز هم اشاره
کرد؛ همان ایام این روزنامه آمریکایی در پایگاه اینترنتی خود در
تحلیلی به قلم مارک لاندر با اشاره به تاریخچه اعمال تحریمهای آمریکا
علیه ایران و مذاکرات هستهای به مرور سفر گذشته هیلاری کلینتون و مشاوران
وی به عمان و تلاشهای آنها برای پیدا کردن کانالهایی برای مذاکره با
ایران پرداخت و نوشت کلینتون دنیس راس مشاور ویژه خود را در سال
2009 مکلف کرد با مقامات عمانی درباره چگونگی مذاکره با ایران
دیدار و گفتگو کند. اما چند هفته بعد اعتراضات ضد دولتی در
ایران کاخ سفید را واداشت تا به جای تعامل با ایران، راهبرد فشار را
پیگیری کند. کلینتون در آن زمان با چین و دیگر کشورها در شورای
امنیت سازمان ملل برای تحریم ایران لابی کرد. این نشریه با اشاره به
تردیدهای کلینتون برای مذاکرات افزود حامیان کلینتون میگویند بی
اعتمادی وی به ایران موجّه بود و موفقیت وی در اعمال تحریمها، او را
به بهترین نامزد برای مدیریت مرحله بعدی یعنی توافق هستهای تبدیل
کرد . در واقع تحریمهای فلج کننده غرب علیه ایران که به دنبال
آن دولت روحانی با وعده بیثمر ازبین بردن آن تحریمها بر کرسی ریاست
جمهوری تکیه زد در کوران حوادث فتنه 88 رقم خورد. نکته دیگر
آنکه کاملا آشکار شده است که هرگاه دولتی مهربان با غرب در کشور روی
کار بوده است ( میتوان به دولت اصلاحات و ماجرای سعدآباد اشاره
کرد) ، اساسا آمریکا و غرب وقیحانهتر به فشار و اعمال تحریم علیه
کشورمان دست زدهاند.