کد خبر: ۱۲۴۰۶۵
تاریخ انتشار: ۳۱ تير ۱۳۹۹ - ۰۸:۲۸

گرداوری وتدوین : صدراله زین العبادی 

اداره قران عترت ونمازآموزش وپرورش فارس

امام نهم كه نامش «محمد»، كنیه اش «ابو جعفر» و معروف‏ترین القاب او «تقی» و «جواد» است، لیکن تقی از همه معروفتر می باشد در ماه رمضان سال 195 هجری قمری در شهر «مدینه» دیده به جهان گشود. پدر آن حضرت «امام علیّ بن موسی الرضا علیهما السلام» امام هشتم شیعیان بود. مادر او نیز «سبیكه» نام داشت كه از خاندان «ماریه قبطیه» همسر پیامبر اکرم(ص) به شمار می رفت و از نظر فضائل اخلاقی در درجه والایی قرار داشت و برترین زنان زمان خود بود؛ به طوری كه امام رضا - علیه السلام - از او به عنوان بانویی منزه و پاكدامن و با فضیلت یاد می كرد. امام‌ جواد تنها فرزندامام ‌رضا علیه‌السلام ‌است‌. امام‌ جواد (ع)، ‌هفت ‌سال ‌و اندی‌ از عمر پدر گرامیشان را درک و در 8 سالگی به امامت نایل گشته و سرانجام در آخر ذیقعدۀ سال ٢٢٠ هجرى توسط همسرشان ام الفضل دختر مأمون در حالی که بیش از 25 سال نداشتند و پس از 17 سال امامت، به شهادت رسیدند..

جوادالائمه اسوه پرهیزگاری وسخاوت

ضمن عرض تسلیت و تعزیت شهادت این امام همام به محضر حضرت بقیة الله الأعظم(عج)، عموم شیعیان و پیروان اهل بیت(ع) در عرصه گیتی شمه ای کوتاه در رابطه با زندگانی حضرت عرضه می گردد.

خصوصیات اخلاقی امام نهم (ع)حضرت جواد الائمه

از مهمترین خصوصیات اخلاقی امام نهم (ع)حضرت جواد الائمه، بردباری، بخشندگی و سخاوت آن حضرت بود. امام نهم(ع) در مقابل مصائب و گرفتارى‏هاى روزگار به شدّت شکیبا و بردبار بودند. آن حضرت در مقابل حوادث سخت و پیشآمدهاى ناگوار هیچ‏گاه برآشفته و مضطرب نمی‏شد بلکه با اتکال به خداى متعال به صبر و تحمّل روى مى‏آورد. البته این در صورتى بود که به شخص حضرت مشکلات روى مى‏آورد؛ اما در مورد اصول اسلامى و حدود الهى کاملاً در مقام دفاع برآمده و موضع‏گیرى‏هاى اساسى و حساب شده داشتند. امام جواد علیه السلام در جامعه اسلامی از موقعیت بالایی برخوردار بود و در امور مربوط به امامت فعالیت گسترده ای داشت. از این رو معتصم عباسی هنگامی که به خلافت رسید، آن حضرت را به بغداد احضار کرد تا او تحت نظر خود داشته باشد و از گسترش نفوذ امام(ع) جلوگیری کند. شکست علمی فقهای درباری، از جمله قاضی القضات، وی را به سعایت امام (ع) وا داشت. او عمل خلیفه به فتوای امام و رد فتوای علمای درباری را شکستی برای دستگاه خلافت و پیروزی برای امام جواد جلوه داد و معتصم با شنیدن سخنان قاضی متوجه عمق خطر شد و تصمیم گرفت هر چه زودتر نقشه قتل امام (ع) را اجرا کند.

معتصم این بار کسی را برای اجرای این توطئه انتخاب کرد که یقین داشت به وسیله او به هدف پلید خود می رسد و او مامور و جاسوس ویژه دستگاه خلافت در اندرون خانه امام (ع) یعنی ام الفضل دختر مامون بود.

ام الفضل زهر دریافتی از معتصم را در انگور قرار داد و خدمت امام جواد (ع) آورد و آن حضرت را مسموم کرد. امام علیه السلام در آخر ذیقعده سال 220 هجری در حالی که 25 سال از عمر پربرکتش می گذشت به شهادت رسید و پیکر پاکش در کنار جد بزرگوارش حضرت موسی بن جعفر (ع) در قبرستان قریش در بغداد به خاک سپرده شد.بارگاه ملکوتی این دو پیشوای معصوم به کاظمین معروف است و زیارتگاه و کعبه آمال شیفتگان حق و دوستداران مکتب امامت و ولایت است.

اخلاق حسنه
حضرت جواد الائمه(ع) این ویژگی را از جدّ بزرگوارشان پیامبر مکرم حضرت محمدبن عبدالله(ص) به ارث بردند. در قرآن هم تاکید شده که مسلمانان از اخلاق پیامبر(ص) الگو و سرمشق بگیرند، به مسلمانان توصیه که در رفتار و زندگی خودشان در تمام مراحل باید از پیامبر(ص) الگو بگیرند. فرزندان پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) مانند پیامبر بزرگوار(ص) متّصف و متخلّق به آن اخلاق نیکو و حسنه هستند

علم فراوان

یکی از ویژگی های دیگر امام جواد(ع) علم فراوان و وسیع ایشان است؛ چنانچه پدران بزرگوارشان هم این علم وسیع (علم لدنی) را داشتند و به معنای واقعی کلمه عالم بودند. این امر در مناظراتی که ایشان انجام دادند که نمونه های آن وجود دارد قابل مشاهده است. ما شیعیان معتقد هستیم که این علم از طریق اجدادشان منتقل شده، یعنی به قدرت الهی، علم پیامبر(ص) به امام علی بن ابی طالب(ع) و نسل به نسل تا حضرت مهدی موعود(عج) منتقل شده و این علم لدنی که خداوند در اختیار این الگوهای بشریت گذاشته در نزد امام جواد(ع) هم بوده است..

تقوا و پارسایی

امام جواد(ع) مانند همه امامان شیعه، الگوی کامل تقوا و پارسایی و نمونه بارز عبادت، بندگی و سجده های طولانی برای خداوند بودند


ادب و گشاده رویی با دوست و دشمن

امام جواد(ع) با همگان با ادب و احترام برخورد می کردند. این امر باعث جذب مخالفان و دشمنان امام به سوی ایشان می شد. سازش و نرم خویی با دوستان و شیعیان نیز از صفات ایشان است.. حرّیت و آزادگی
همه ائمه اهل بیت(ع) از این ویژگی برخوردار بودند. آن بزرگواران هیچ گاه تسلیم ظلم و ستم نمی شدند و حاضر بودند در این راه تمام سختی ها را تحمل کنند. این ویژگی الگویی برای ماست که در هیچ زمانی ظلم و ستم را قبول نکنیم و با آزادگی، اعتقادات و مبانی خودمان را مطرح کنیم و تسلیم فتنه ها و توطئه های دشمنان قسم خورده اسلام و مخالفان نشویم. در این زمان که حمله به مقدسات مسلمانان از سوی آمریکائی ها و صهیونیست ها با چاپ و نشر کاریکاتورها و فیلم ها شروع شده مسلمانان و به ویژه پیروان واقعی اهل بیت(ع) می بایست با وحدت و یکپارچگی خاص با حضور در راه پیمائی ها و تظاهرات به مبارزه با استکبار جهانی برخیزند که همین کار هم کردند

دلیل شناخت کمتر نسبت به امام جواد (ع)

امام جواد(ع) به دو دلیل، در بین مردم نسبت به دیگر امامان(ع) کمتر شناخته شده است : اول کمی سن و کوتاه بودن عمر آن حضرت
بنابر آنچه در تاریخ آمده است، امام جواد(ع) در 8 سالگی به امامت رسید و در سن 25 سالگی به شهادت رسید. لذا کوتاه بودن عمر حضرت جواد(ع) یکی از دلایلی است که می توانیم بگوییم که امام جواد(ع) نسبت به ائمه دیگر که از عمر بیشتری برخورد بودند، کمتر در بین مردم مطرح شده است. اما در واقع مطابق آنچه در منابع حدیثی شیعه آمده، ما در مورد امام جواد(ع) معارف کم نداریم، یعنی دانستنی ها و مطالب زیادی داریم که متاسفانه این ها کمتر در میان شیعه مطرح شده است. اگر نویسندگان و اهل تحقیق بتوانند در این زمینه میراث فرهنگی و علمی زندگی دوران امام جواد(ع) را برای مردم تشریح و مطرح کنند، شاید بتوان گفت که آنچه که در مورد امام نهم حضرت جواد(ع) وجود دارد، نسبت به ائمه دیگر کمتر نیست

.
دوم شرایط خاص دوران امام(ع)امام جواد(ع) در دوره و زمان خاصی از تاریخ زندگی می کردند که با پیچیدگی ها و مسائلی

روبه رو شد که این موارد در زندگانی سائر امامان شیعه(ع) کمتر وجود داشت. امام(ع) در دوران حکومت «مأمون» و «معتصم» عباسی زندگی کردند. در این دوران حکومت عباسیان در افولی قرار گرفته بود که با مرگ مأمون عباسی و قدرت گرفتن معتصم، رو به نزول بیشتر گرایید. زمانی که یک حاکم قدرتمند در در جامعه زندگی می کند بر روی تمام مسائل آن زمان تاثیر دارد؛ مانند وقتی که «یزید» به حکومت رسید و امام حسین(ع) در برابر او قیام کرد و آن حادثه مهم اتفاق افتاد و نقطه اوجی شد که در زمان سایر ائمه و امامان معصوم(ع) وجود ندارد

معرفی منابع در موردامام جواد(ع)

درباره تاریخ اهل بیت عصمت و طهارت(ع) ـ عموماً ـ و امام جواد(ع) ـ خصوصاً ـ کتاب های فراوانی منتشر شده است که هم به صورت تشریحی و هم توصیفی در این مورد بحث کرده است. مانند کتاب معجم ما کتب عن الرسول(ص) و اهل بیته(ع) اثر «عبدالجبار الرفاعی» که در واقع یک دایرة المعارف بزرگ می باشد و در 10 جلد چاپ شده است. کتاب الذریعة الی تصانیف الشیعة از «مرحوم آغا بزرگ تهرانی» و سائر کتب رجالی و حدیثی و تاریخی بزرگان شیعه مانند «شیخ کلینی»، «شیخ مفید»، «شیخ صدوق»، «علامه برقی» و «شیخ طوسی» هم پر است از آثار مختلف که اهل علم و نخبگان با آنها آشنا هستند.
به غیر از این کتاب ها، منابع زیر را نیز می توان معرفی کرد
:
الف) کتاب‌های عربی
1. اعلام الهدایة؛ الامام محمدبن علیّ "الجواد"علیه السلام؛ لجنه التالیف فی المجمع العالمی لاهل البیت(ع)، قم المقدسه 1422ق، 251ص.
2. الامام التاسع أبو جعفر محمد الجواد علیه السلام، الشيخ محمدحسن القبيسى العاملى، بيروت: 1403ه ـ 1983م ، 117ص .
3. الامام الجواد علیه السلام، السيد عبدالرزاق الموسوى المقرّم ، النجف الاشرف: المطبعة الحيدرية، 1371ه، 103ص.
4. الامام الجواد علیه السلام، لجنة التأليف فى مؤسسة البلاغ، طهران: مؤسسة البلاغ، ط 2 1409ه 1989م ، 119ص.
5. الامام الجواد علیه السلام؛ قدوة و أسوة، السيد محمدتقى المدرسى، طهران: رابطة الاخوة الاسلامية 1363ش / 1984م، 72ص.
6. الامام الجواد علیه السلام من المهد الى اللحد، السيد محمدكاظم القزوينى، بيروت: مؤسسة البلاغ، 1408ه.
7. الامام محمد بن على الجواد علیه السلام، عبد الزهراء عثمان محمد، مشهد: مجمع البحوث الاسلامية، 1408ه 149ص20 .
8. الامام المعجزة محمد الجواد علیه السلام؛ سيرة و دراسة و تحليل، كامل سليمان ، بيروت: دار الكتاب اللبنانى .
9. الحياة السياسية للامام الجواد علیه السلام؛ نبذة يسيرة؛ السيد جعفر مرتضى العاملى، بيروت: الدار الاسلامية، 1405ه ـ 1985م، 117ص.
10. محمد الجواد علیه السلام، الامام المعجزة(سيرة و دراسة و تحليل)، كامل سليمان، بيروت: الشركة العالمية ـ 1988م، 360ص .
11. مسند الامام الجواد علیه السلام، الشيخ عزيز الله العطاردى. مشهد: الموتمر العالمى للامام الرضا(ع) ، 1410ه، 355ص .
12. أبوجعفر؛ محمد الجواد علیه السلام...[تاسع أئمة اهل البيت الطاهر"صلوات الله عليهم اجمعين"،مولده و وفاته و مدة عمره و مدفنه فی اعيان الشيعة] السيد محسن الامين العاملی، بيروت: دارالتعارف للمطبوعات، 1403ه ـ 1983م .
ب) کتاب‌های فارسی
1. پیشوایان هدایت؛ جواد الائمه، حضرت امام محمدتقی(ع) ؛ تألیف: گروه پژوهش مجمع جهانی اهل بیت(ع)؛ ترجمه: اداره ترجمه مجمع جهانی اهل بیت(ع)، قم: انتشارات مجمع جهانی اهل بیت(ع) وزیری، 385 ص.
2. امام جواد(ع)، گروه نويسندگان مؤسسة البلاغ، ترجمه: محمود شريفى، تهران، سازمان تبليغات اسلامى، 1368، جيبى، 168ص؛
3. امام محمد تقى(ع)، سيد كاظم ارفع، تهران، مؤسسه انتشاراتى فيض كاشانى، 1370، رقعى، 49 ص؛
4. پيشواى نهم حضرت امام محمدتقى(ع)، گروه نويسندگان، چاپ مكرر، قم، مؤسسه در راه حق، 1371، رقعى، 56 ص؛
5. تحليلى از زندگانى و دوران امام محمدتقى(ع)، فضل الله صلواتى، اصفهان، انتشارات خرد، 1364، رقعى، 610ص؛
6. تحليلى از زندگانى و زمان امام جواد(ع)، گروه نويسندگان، زيرنظر قوام الدين وشنوى قمى، قم، مؤسسه احياء و نشر ميراث اسلامى، 1359، جيبى، 138ص؛
7. ذكر حالات حضرت امام محمدتقى(ع) و... ، عباس فيض قمى(م1394ق)، قم، چاپ خانه قم، 1364ق، رقعى، 320ص؛
8. حضرت امام جواد(ع)، گروه كودكان و نوجوانان بنياد بعثت، بازنويسى: مهدى رحيمى، چاپ دوم، تهران، بنياد بعثت، 1374، رقعى، 68ص؛
9. حضرت امام محمدتقى(ع)، عبدالامير فولاد زاده، تهران، انتشارات اعلمى، 1359، وزيرى، 35ص؛
10. حضرت امام محمدتقى(ع)، فضل الله كمپانى(م1414ق)، تهران، انتشارات مفيد،1362؛
12. حضرت امام محمدتقى(ع)، مير ابوالفتح دعوتى، قم، انتشارات شفق، بى تا، وزيرى، 32ص؛
13. زندگانى امام جواد(ع)، احمد صادقى اردستانى، قم، انتشارات نقش، 1376ش، رقعى، 250ص؛
14. زندگانى امام جواد(ع)، سيف الله يعقوبى قمشه‌اى، تهران، مسجد الغدير، 1364، رقعى، 124ص؛
15. زندگانى امام محمدتقى(ع)، حسين عمادزاده(1410ق)، تهران، شركت سهامى طبع كتاب، 1341ش1382/ق، وزيرى، 334ص؛
16. زندگانى امام محمدتقى(ع)؛ نهمين پيشواى معصوم، عبدالرحيم عقيقى بخشايشى، قم، انتشارات نسل جوان، 1357ش ، جيبى، 119ص؛
17. زندگانى امام نهم حضرت امام جواد(ع)، نوشته: هيئت تحریريه مؤسسه در راه حق، ساده‌نويسى، دفتر تحقيق و تأليف كتب درسى، چاپ سوم، تهران، سازمان نهضت سواد آموزى، 1375، رقعى، 24ص؛
18. زندگانى حضرت امام جواد(ع)، مرتضى مدرسى چهاردهى(1407ق)، چاپ پنجم، تهران، انتشارات موسوى، 1361، رقعى، 252ص؛
19. زندگانى سياسى امام جواد(ع)، تألیف: سيد جعفر مرتضى عاملى، ترجمه: سيد محمد حسينى، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1367، رقعى، 144ص؛
20. زندگى امام جواد(ع)، سيد محمد حسينى شاهرودى، تهران، انتشارات فيض كاشانى، 1375، وزيرى، 224 ص؛
21. نگاهى بر زندگى امام جواد(ع)، محمد محمدى اشتهاردى، تهران، نشر مطهر، 1416/ق، رقعى، 144ص؛ 22. نگاهى گذرا بر زندگانى امام جواد(ع)، تألیف: سيد عبدالرزاق موسوى مقرّم(1391ق)، ترجمه: پرويز لولاور، مشهد، بنياد پژوهش‌هاى اسلامى، 1371 ش، وزيرى، 177ص.
23. امام جواد(ع)، اميد اميدار، قم، انتشارات شفق، 1355، جيبى، 32 ص.



نام:
ایمیل:
* نظر: