به گزارش سازمان بسیج علمی ، پژوهشی و فناوری استان فارس به نقل از خبرگزاری فارس ، محمد درویش امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: فروچاله مهدی‌آباد و ایج 65 تا 70 متر عمق دارد و قطر بزرگ 90 تا 100 متر است و ترک خوردن آن همچنان ادامه دارد.
وی افزود: من فروچاله‌های دهه اخیر کشور را رصد کرده‌ام که بزرگ‌ترین آن در کبودرآهنگ و فامنین همدان بود و هفته پیش شکاف 25 کیلومتری شمال به جنوب و 37 کیلومتری که در یکی از حاصلخیزترین زمین‌های کشاورزی خراسان رضوی رخ داده را نیز بازدید کردم اما از دیدن فروچاله ایج شوکه شدم چون مشاهده کردم مردم اطراف در مهدی‌آباد توجه ندارند و همچنان با آبیاری غرقابی ذرت می‌کارند و تغییر محسوسی در رفتار آنان مشاهده نکردم و این خطرناک‌تر از فاجعه‌ای است که در استهبان رخ داده است.
درویش ادامه داد: هرکدام از آحاد مردم فارس به‌عنوان هنرمند، مدیر، زن خانه‌دار، ورزشکار و معلم مدرسه باید سهم خود را در بحث محیط زیست ایفا کنند و با درک شرایط ناهنجار حاکم شده بر منطقه به دنبال راهکار حل این مسائل باشند.
وی اضافه کرد: سد رودبال کاملاً خشک شده و میلیاردها تومان هزینه انجام پذیرفته برای آب‌رسانی به استهبان، داراب و فسا بیهوده مانده و تخریب گسترده‌ای به وجود آورده و اندک رویشگاه‌های منطقه بابت این طرح انتقال، آبی که وجود ندارد تخریب شده است.
کارشناس مرکز بررسی‌های استراتژیک نهاد ریاست جمهوری تصریح کرد: حتی اگر این طرح به مقصد برسد و سیلاب را مهار کند فاجعه رخ می‌دهد که همین سیلاب‌ها حاصلخیزی منطقه و خاک آن را رقم زده و سیلاب همچنین سموم را با خود می‌برد تا زمین برای کشاورزی مجدد تاب‌آوری داشته باشد.
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست بیان کرد: حقیقت خشک‌سالی همواره با زندگی ما ایرانیان عجین بوده و در 5 هزار سال زندگی خود توانسته‌ایم رفتار هوشمندانه با طبیعت را داشته باشیم اما این رفتار را در سال‌های اخیر تغییر دادیم.
وی متذکر شد: در ایران 110 میلیارد متر مکعب آب قابل استحصال داریم و همه آب شرب مورد نیاز 70 میلیون ایرانی هفت تا هشت درصد این آب قابل استحصال است و از این نظر می‌توان گفت خداوند به ایرانیان همواره لطف داشته و آنچه امروز رخ‌داده حاصل قهر طبیعت نیست بلکه حاصل اشتباهات ما در حوزه کشاورزی است.
درویش ابراز داشت: برای خروج از این بحران باید بدون هیچ ملاحظه واقعیت‌های علمی را بررسی و بیان کنیم چنانکه در حوضه آبریز کُر و سیوند یک تالاب منحصربه‌فرد وجود دارد که از یک جناح دارای آب شیرین و از جناح دیگر دارای آب شور است و مردم کنار تالاب سالیان سال توانستند به نحوی معیشت خود را سامان دهند که از مواهب کمجان، طشک و بختگان برخوردار باشند و ما با احداث سدهایی مانند درودزن و ملاصدرا نظام هیدرولیکی منطقه را بر هم زدیم و این حرکت خنجری از پشت به این مجموعه عظیم بود که می‌توانست با توان زیست‌پالایی، ظرفیت گرمایی مطلوب را برای قسمت‌هایی از استان فارس، یزد، کرمان و اصفهان فراهم کند از بین رفت.
سدسازی مخدری است که ما را از درمان غافل می‌کند
این کارشناس محیط‌زیست افزود: سدها یک عامل منفی دیگر نیز دارند و آن این است که مانند یک مخدر هستند باعث می‌شوند ما منشأ درد و لزوم درمان آن را فراموش کنیم و زمانی به خود بیاییم که سرطان تمام پیکر را در برگرفته است.
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست در ادامه گفت: سدها باعث شدند کشتزارهای برنج در کامفیروز بیش از 130 هزار هکتار افزایش پیدا کند و به‌صورت مصنوعی در مقاطع کوتاهی وسعت اراضی کشاورزی را افزایش داده و مطالبه‌ای ایجاد شود که نمی‌توانیم پاسخگوی آن باشیم و مشابه همین کار در حوزه ارومیه نیز رخ‌داده است که 380 هزار هکتار در پنج سال به وسعت اراضی کشاورزی افزوده شد و به سبب آن‌که نتوانستیم آب را تأمین کنیم به غارت دریاچه ارومیه رو آوردیم.
این مسئول ادامه داد: بحران ارومیه ناشی از افت سطح آب زیرزمینی به‌اندازه 28 سانتیمتر است اما افت آب در این منطقه از فارس بین دو تا سه متر است یعنی ما دریاچه‌های بسیار بزرگ‌تری از ارومیه را در فارس داریم از دست می‌دهیم و متوجه عمق خطر نیستیم و زمانی می‌فهمیم که زمین در مهدی‌آباد، پریشان، تخت‌جمشید و نقش رستم فرو رود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر در فاصله بین دشت فسا تا جهرم ما شاهد ریزش زمین به صورت نقطه‌ای تا 54 سانتیمتر در سال هستیم که 140 برابر شرایط بحرانی است و این عظیم‌ترین نرخ فرونشست زمین در جهان است که در استان فارس رخ می‌دهد.
درویش بیان کرد: چهار میلی‌متر نشست زمین در اتحادیه اروپا منجر به تشکیل ستاد بحران می‌شود چون نشست زمین آخرین مرحله بیابان‌زایی است و درجایی که نشست زمین رخ دهد کار آن دشت تمام است و ما باید در مناطقی تلاش کنیم که هنوز نشست زمین رخ نداده است.
وی اضافه کرد: با نشست زمین، لایه‌های زیرین به هم می‌چسبد و دیگر در عمق زمین سدی وجود ندارد که اگر بارشی رخ دهد آن را نگاه دارد.
مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست یادآور شد: همین اکنون باغ‌های یک‌ساله و دوساله انجیر در منطقه می‌بینم و یعنی مردم هنوز متوجه نشده‌اند باید هر نوع توسعه کشاورزی را در منطقه متوقف کنند، توگویی گمان می‌کنیم در کشتی هستیم که اگر هرقدر زیر پای خودمان را سوراخ کنیم اتفاقی برای کلیت کشتی نمی‌افتد.
وی تصریح کرد: ما پیروان پیامبری هستیم که شکستن یک شاخه را معادل شکستن بال فرشتگان می‌داند و چگونه به‌جایی رسیده‌ایم که صدها هزار اصله بلوط را در زاگرس نابود می‌کنیم.
درویش همچنین گفت: امروز شهرهای ما به جزایر گرمایی بدل شده و ظرفیت گرمایی ویژه افزایش یافته، تفاوت دمای شب و روز بالا رفته و با تشدید نیاز آبی، روند بیابان‌زایی تسریع شده است.
به گفته وی، بیش از 42.3 درصد تردد شهرها تردد خودروهای تک‌سرنشین است و باید این تراژدی غم‌انگیز نشان دادن قدرت مالی و خرید چند کیلو میوه با خودروی تک‌سرنشین پایان یابد.
وی تصریح کرد: 80 میلیون ایرانی در روز 80 میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کنند که دو برابر متوسط جهانی است و امروز فرزندان ما به سبب عدم پیاده‌روی و استفاده از دوچرخه برای رفتن به مدرسه، چاق و مبتلا به دیابت هستند و زیبنده مردمی با قدرت تحول‌آفرینی ملت انقلابی و اخلاق‌مدار ایران نیست که نتواند این رفتارهای خود را تغییر دهد.
درویش یادآور شد: دیابت 44 درصد و کبد چرب 47 درصد ایرانیان را گرفتار کرده و بازگرداندن تحرک به تردد شهری راهکار نجات از این بیماری‌ها است.
وی در مورد سفر خود به فارس گفت: در این سفر از نخستین و تنها مدرسه جامع زیست‌محیطی «جم» در استهبان موسوم به یار مهربان بازدید کردم که این مدرسه با عشق بنا شده و اولیا تعلیم و تربیت آن می‌کوشند دانش‌آموزان را عاشق محیط‌زیست کنند و در این زمینه مقرر شد تمهیداتی برای تردد با دوچرخه به مدرسه فراهم آید.
مقایسه وضعیت علمی کشور در دوران پهلوی و پس از انقلاب+جدول
