روند تعطیلی کارخانجات در استان فارس و اخراج کارگران

گرچه رهبر معظم  انقلاب در اولین دیدار با نمایندگان مجلس دهم رونق تولید داخلی را از اولویت‌های اصلی در بخش اقتصاد برشمردند و اظهار داشتند:«خجلت و شرمندگی نظام از بیکاری یک جوان، از خجلت و شرمندگی جوان بیکار در خانواده خود، بیشتر است، بنابراین باید برای حل این مشکل، اقدامات جدی انجام شود»

بیکاری و اشتغال از جمله مسائل و موضوع های مهم و اساسی اقتصاد هر جامعه ای محسوب می شود.بیکاری به عنوان ناهنجاری اجتماعی مشکلات متعددی را برای فرد ایجاد می کند.«بی حوصلگی، بد اخلاقی، انزوا»بخشی از آسیب ها این معضل محسوب می شود که عدم توجه به آن تبعات اجتماعی نیز در بر خواهد داشت. اما افزایش اشتغال یکی از شاخص های توسعه یافتگی در جامعه است. اشتغال به کار یک فرد می تواند علاوه بر اینکه موجبات رشد اقتصادی آن جامعه را فراهم کند از آسیب های اخلاقی اجتماعی جلوگیری و موجبات تشکیل یک خانواده شود.

هرچند استان فارس هیچ‌گاه به‌عنوان یک قطب صنعتی در کشور مطرح نبوده و همواره اقتصاد این استان بر پایه کشاورزی بوده است اما در سال‌های اخیر همان اندک صنایع استان فارس نیز با رکود روبه‌رو شده‌اند که سبب تعطیل یا نیمه‌تعطیل شدن واحدهای صنعتی و کارگاه‌های تولیدی این استان شده است

استان فارس در سال های گذشته به گواه مرکز آمار ایران جزء استان هایی با نرخ بیکاری بالا بوده است. در تابستان سال 92 نرخ بیکاری 14 درصد و در پائیز همان سال 11.3 اعلام شد.بر اساس داده های مرکز آمار ایران نرخ بیکاری در فارس در سال 93، 12.4 درصد و در سال 94 به 12.1 درصد رسید تا فارس هشتمین استان کشور از لحاظ بیکاری به شمار رود

عدم تغییر محسوس در نرخ بیکاری و تعطیلی کارخانه ها در حالی است که اگر پتانسیل های بالافعل این استان بالاقوه شوند و بخش دولتی و خصوصی در اشتغالزایی و رفع موانع تولید هماهنگی بیشتری داشته باشند می توانند سونامی بیکاری را در این استان بشکنند و کسب و کار را در فارس رونق دهند

از بین 1300 واحد صنعتی استان فارس تاکنون بیش از 570 واحد مشکل‌دار شناسایی شده است که به‌گفته علی همتی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان فارس، بزرگترین مشکل این واحدهای صنعتی با نسبت 66 درصد مربوط به بانک‌ها و مسائلی همچون سرمایه در گردش، سرمایه ثابت، صدور ضمانت‌نامه و ورود به فهرست سیاه بانک‌ها و ممنوع‌الخروجی فعالان اقتصادی است.(  البته به نظر سازمان بسیج کارگری استان فارس تعداد این کارخانجات مشکل دار بیشتر از این تعداد است و به 950 می رسد(.

به‌گفته همتی علاوه بر مشکلات مربوط به بانک‌ها 5.7 درصد مشکلات صنایع استان فارس مربوط به مسائل مالیات، 4.3 مربوط به به تأمین اجتماعی، 2.6 مربوط به مشکل برق، 5.6 مربوط به تأمین گاز، 2.6 مربوط به تأمین آب و 3.7 درصد نیز مربوط به رعایت نشدن استانداردهای زیست‌محیطی است.

در زیر نمونه ای از کارخانجات تعطیل شده استان فارس به مثابه مشت نمونه خروار و دلایل تعطیلی آنها را می آوریم باشد تا خواننده این مطالب شمای کلی از وضعیت کارخانجات استان فارس و عوامل موثر در تعطیلی آنها را بداند.

کارخانه قند فسا و...نبود خوراک اولیه تولید عاملی برای تعطیلی کارخانجات قند

عضوکمیسیون کشاورزی،آب و منابع طبیعی مجلس با بیان اینکه تعطیلی کارخانجات قند صرفا برای نوع شکر و وضعیت بازار نیست،گفت:بلکه ما خوراک اولیه تولید شکر را به نحو مطلوب در اختیار نداشتیم.
چغندر قند برای تولید شکر به نحو مطلوب در اختیار نیست و این امر عاملی است که تولید داخلی شکر را با مشکلات عدیده ای روبرو کرده است.

یکی از موضوعاتی که تولید چغندر قند را با مشکل روبرو کرده است؛کم آبی و پرزحمت بودن تولید این محصول است.

وی تصریح کرد:کشت چغندرقند گویا قرار است با کشت های به سبک کشورهای  آسیای جنوبی،عملیاتی شود و این در حالی است که تعطیلی کارخانجات قند صرفا برای نوع شکر و وضعیت بازار نیست؛بلکه  ما خوراک اولیه تولید شکر را به نحو مطلوب  در اختیار نداشتیم

تعطیلی کارگاه‌های تولیدی و واحدهای صنعتی و بیکار شدن تعداد زیادی از کارگران ارمغان مشکلات صنایع استان فارس است به‌طوری که در سال گذشته حدود 11هزار کارگر استان فارس به‌دلیل تعطیلی واحد تولیدی یا تعدیل نیرو بیکار شدند و براساس برخی آمارها تا پایان مردادماه امسال نیز 11هزار و 397 کارگر این استان بیکار شده‌اند که از این بین 721 نفر به‌دلیل اتمام قرارداد اخراج شده‌اند و مابقی نیز به‌دلیل رکود اقتصادی واحدهای صنعتی و تولیدی بیکار شده‌اند.

*شرکت «لعاب‌ایران» در 25کیلومتری شیراز از جمله شرکت‌هایی است که در چند ماه اخیر با تعدیل نیرو روبه‌رو بوده است به‌طوری که مهرزاد مؤیدی، رئیس کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان فارس،  اشاره به اخراج 56 کارگر این شرکت درماههای گذشته نموده است.

*با وجود گذشت 7 سال از آغاز مشکلات کارخانه آزمایش مرودشت هنوز راهکار اساسی برای رفع بحران این کارخانه اندیشده نشده است و صاحبان این کارخانه نیز توانایی راه‌اندازی مجدد آن را ندارند هرچند هم اکنون به‌صورت دست و پا شکسته در حال فعالیت است اما به‌اعتقاد مؤیدی اراده‌ای برای فعالیت مجدد آن وجود ندارد و زمین این کارخانه‌ برای مالکان باارزش‌تر از فعالیت اقتصادی آن کارخانه است.

*کارخانه آی.تی.آی. شیراز نیز از دیگر واحدهای اقتصادی مشکل‌دار استان فارس است که مطالبات 30 میلیارد تومانی 1226 کارگر آن از سال 85 تاکنون پرداخت نشده است و مزایده این کارخانه که قرار بود روز دوشنبه دوم آذرماه با در نظر گرفتن رقم 200هزار تومان برای هر مترمربع این کارخانه 17هکتاری انجام شود به‌دلیل اینکه قیمت‌گذاری مربوط به سال 91 بود و به‌روز نشده بود لغو شد و کارگران این کارخانه همچنان برای دریافت معوقات خود در بلاتکلیفی به سر می‌برند.

مؤیدی درباره مشخص نشدن وضعیت واگذاری این کارخانه می‌گوید: صاحبان این کارخانه قصد راه‌اندازی مجدد این کارخانه را ندارند بلکه به‌دنبال استفاده از زمین این کارخانه برای ساخت و ساز هستند.اما در جلساتی که سازمان بسیج کارگری با بعضی از مالکان این کارخانهبرگزار کرده..ایشان ابراز می دارند که مشکل اصلی معوقات حقوق کارگران و بدهکاری های کارخانه به بیمه و....است که شروع کار برای این کارخانه را سخت کرده است.والله اعلم،.

*شرکت کابل سازی ایران که در سال‌های گذشته یکی از بهترین واحدهای تولیدی استان فارس بوده و به پیشرفته‌ترین دستگاه‌ها نیز مجهز است اکنون تبدیل به جولانگاه موش شده است. مؤیدی که خود عضو شورای‌عالی اشتغال است معتقد است یکی از دلایل اصلی تعطیلی این کارخانه و کارخانه لامپ‌سازی شیراز  موقعیت عالی زمین این کارخانه‌ها است و در ادامه می‌گوید:  اگر این دو کارخانه در جنوب شهر قرار گرفته بودند بدون شک در حال حاضر فعال بودند.

وی تأکید می‌کند: اگر قوانینی وضع شود که بر اساس آن در صورت تعطیلی واحدهای تولیدی زمین آن کارخانه و کارگاه‌ فقط و فقط در موارد صنعتی و تولیدی استفاده شود نیمی از کارخانجات و واحدهای تولیدی از رونق نمی‌افتادند و همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دادند.

عضو هیئت مدیره کانون شوراهای کار سراسر کشور با بیان اینکه بیش از 90 درصد کارگاه‌های تولیدی استان فارس در ضمانت بانک‌ها هستند، می‌افزاید: بانک‌ها نیز به‌جای بانکداری در رقابت اقتصادی با یکدیگر هستند و بعد از مصادره کارخانه‌ها به‌جای اینکه با پرداخت تسهیلات با سود کمتر سرمایه‌گذاران را به رونق دوباره آن کارخانه تشویق کنند به‌دنبال استفاده از زمین کارخانه‌ها و ساخت و ساز در آنها هستند.

علاوه بر اینها بدهی‌ کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی استان فارس به ادارات گاز، برق و آب نیز یکی از مشکلات این واحدهاست، به‌طور مثال بدهی 300 میلیارد تومانی پتروشیمی شیراز به شرکت گاز نمونه‌ای از آن است، البته کارخانه‌های سیمان لامرد، آباده و داراب، کارخانه‌ قند ممسنی و اقلید، کاشی حافظ و حدود 100 واحد صنعتی دیگر از جمله بدهکاران این شرکت هستند

البته کارخانجات سیمان استان فارس خود حکایت جداگانه ای  دارند که در خبر زیر می توانید آن را دنبال کنید: