مقاله استاد صفرپور در خصوص بحث امام شناسی

استاد غلامرضا صفرپور در گفتگو با بسیج اساتید فارس در خصوص بحث اما شناسی مطالبی را بیان کرد. وی همچنین مقاله ای را در همین زمینه نگاشته است که با هم می خوانیم.

نفس باد صبا مشک فشان خواهد شد                         عالم پیر دگر باره جوان خواهد شد

یعنی این تیره شب غیبت مهدی روزی              از دم صبح حضورش لمعان خواهد شد

بحث را از خودمان شروع می کنیم. انسان .... انسان موجودی است که وقتی خداوند او را آفرید فرمود:«تبارک الله احسن الخالقین» .

آیا حیات و زندگی انسان فقط همین هفتاد سال و هشتاد سال زندگی دنیا است ، بعد می میرد و همه چیز تمام می شود؟ یا اینکه این حیات دنیایی بخش کوچکی از حیات جاودان ماست؟

اگر زندگی محدود به همین چند سال دنیا باشد، برویم و خوش باشیم هرگونه خواستیم زندگی کنیم نه نیاز به وحی داریم نه پیامبر نه امام.

اما اگر انسان موجودی است با حیات جاودان که دنیا بخشی از حیات او و مقدمه حیات ابدی اوست مسأله به طور کلی متفاوت خواهد بود. آن عالم چگونه است؟ رفتار و کردار ما در این عالم چه تأثیری در آن زندگی جاودان دارد؟ و دهها سؤال دیگر

ابزار شناخت:

-            علم: حوزه علم محدود به امور حسی است و از طریق تجربه ما را به شناخت می رساند . عمر انسان یک بار است قابل تجربه نیست.

-      عقل: یکی از بزرگترین نعمت های الهی است . اما صرف داشتن عقل انسان را از همه چیز بی نیاز می کند؟ ما عقل داریم اما وقتی بیمار می شویم به پزشک مراجعه می کنیم . برای با سواد شدن  به معلم و استاد نیازمندیم و ...

عقل کلیات را درک می کند می گوید:

 1- این عالم خدایی قادر و حکیم دارد

2- این خلقت قطعاً هدفمند است. چرا که کار لغو و بیهوده از حکیم به دور است.

3- زندگی انسان با این حیات دنیایی پایان نمی پذیرد چرا که اقتضای حکمت و عدالت خداوند وجود عالمی دیگر است که انسان نتایج کارهای خود را ببینند            

-         وحی: این جاست که ضرورت وحی و فرستادن پیامبر توسط خداوند مطرح می شود تا راه سعادت را   به بشر نشان دهد.

پیامبر اسلام مدت 23 سال آنچه را که مورد نیاز و در حد فهم مردم بود بیان نمودند . اما  دین او کامل ترین و آخرین دین است برای هر عصر و زمانی و پاسخگوی نیازهای واقعی بشر است   خدای حکیم این امر را با مسئله امامت کامل نمود.

همان گونه که پیامبر را خود خداوند تعیین نمود و فرستاد، جانشین او را هم  تعیین و از طریق رسولش در غدیر خم به مردم ابلاغ نمود که 12 نفراند . اولین آن ها امام علی (ع ) و آخرین آن ها امام مهدی (عج) و ما الآن در زمان امامت حضرت مهدی (ع) قرار داریم.

            تعریف امام :

در لغت: پیشوایی و رهبری، سرپرستی یک گروه را به عهده داشتن

، کسی که به او اقتدا می شود(امام جماعت)

در إصطلاح: جانشینی بعد از پیامبر و ادامه راه نبوت که تنها به تعیین الهی و از زبان پیامبر معرفی می شود.

- علاوه بر اینکه مبین احکام الهی و مفسر قرآن و راهبر راه سعادت است، سرپرستی و مدیریت جامعه را نیز به عهده دارد.

ویژگی های امام:

هر کسی لایق امامت و رهبری جامعه مسلمین نیست. بلکه کسی شایسته این مقام الهی است که ویژگی های پیامبر را دارا باشد. از جمله:

1- علم : علم إمام از علم پیامبر سرچشمه گرفته و متصل به علم الهی است.

امام که پیشوای مردم است باید دین را از تمامی زوایا بشناسد و به قوانین آن آگاهی داشته و احاطه کامل به تفسیر قرآن ، سنت پیامبرو همه معارف دین داشته باشد و بتواند به همه سؤالات مردم در موضوعات مختلف پاسخ دهد.

در مقابل، هر آدم عاقلی هم می داند که باید در چیزی که نمی دانیم به افراد دانا مراجه کنیم و از آن ها کمک و راهنمایی بخواهیم . مثلاً فرد بیمار به طبیب دانا مراجعه می کند نه دانشمند یا ریاضی دان . هر چند که ماهرترین افراد هم باشد گرچه این علم اکتسابی همراه با اشتباه و خطا هم هست.

اما کسی که علمش الهی است و هیچ خطایی ندارد باید با جان و دل آن را پذیرا باشیم و به دستوراتش عمل کنیم .  

ویژگی علم ائمه: - فراگیر بودن : امام علی علیه السلام فرمودند: «سلونی قبل ان تفقدونی » وسعت علم آن ها حاضر جواب بودن امام جواد علیه السلام در سن کودکی در مقابل دانشمندان.

                        - دانا نسبت به همه کتابهای آسمانی :

امام علی علیه السلام آن چنان از تورات جواب داد که یهودی اعلان مسلمانی کرد.

- وارث علم نبوی:

«انا مدینة العلم و علی بابها فمن اراد العلم فلیأت الباب»

- هرچه می دانستند نگفتند: علم 27 حرف است تا هنگام ظهور 2 حرف آن... 25 حرف دیگر در زمان ظهور...

2- عصمت :

داشتن تقوی و پرهیزکاری به گونه ای که کوچک ترین گناهی از او سر نزند.

عصمت به دست نمی آید مگر:

- از علم به حقایق ( ائمه نیز نسبت به گناه و عدم گناه علم دارند)

- اراده قوی

امام با داشتن این دو از ارتکاب هر گناه و خطایی مصون است و خود داری می کند و در تبیین معارف دین و تشخیص مصالح و مفاسد جامعه از لغزش معصوم است.

آیه 124 بقره  «لا ینال عهدی الظالمین» امامت مخصوص آن ها که هیچ گاه مرتکب گناه نشدند.

            - به خدا

ظلم:      - مردم               اینها از مقام امامت استثنا شده اند.

- خود                اگر کسی قول و فعلش مغایرت داشته باشد، نمی تواند دیگران را به کار خیر دعوت کند و از سویی زحمات پیامبر (ص) به هدر می رود.

3- مدیریت اجتماعی امام:

انسان یک موجود اجتماعی است و اجتماع  بر روح و روان و رفتار او تأثیر فراوانی دارد و گاه در زندگی اجتماعی دچار تزاحماتی می شود. لذا برای تربیت صحیح و رشد او به سوی خداوند باید زمینه های اجتماعی مناسبی پدید آید و این به دست نمی آید مگر در سایه یک حکومت الهی، بنابراین این امام باید به عنوان پیشوای مردم توان اراده امور جامعه را داشته باشد و با استفاده از تعالیم قرآن و سنّت نبوی و استفاده از عناصر کارآمد حکومت اسلامی را پی ریزی کند.

4- آراستگی امام به کمالات اخلاقی:

رهبر و امام جامعه باید از همه بدی ها و رذایل اخلاقی به دور باشد و همه کمالات اخلاقی را در عالی ترین حد آن دارا باشد، زیرا به عنوان انسان کامل برای پیروان خود بهترین الگوست.

5- قدرت:

ائمه قدرت خدایی دارند(در مقابل مرتاضان قدرت های اکتسابی دارند.)

کما اینکه در طول تاریخ از انبیاء و ائمه قدرت نمایی های زیادی ظاهر گشته که غالباً در جهت رفع تردید و اثبات حقانیت حجت خدا بروز می یافته است.

حضرت موسی (عصا وید بیضا) حضرت عیسی ....

پیامبر همه معجزات انبیاء قبل را دارا بوده ائمه نیز میراث دار رسولان گذشته است....

و بر تمام خلق سیطره دارند. دنیا در برابر امام مانند کف دست است...

اما به جهت این که خداوند آن ها را برای هدایت و اتمام حجت فرستاده مأمور نبودند از این قدرت خود در نابودی ظالمین استفاده کنند.

6- هدایت:

هر کس بخواهد راهی را برود یا به جایی که نمی شناسد برود از یک هادی یا راهنما کمک می گیرد. در زندگی نیز برای رسیدن به سعادت نیاز به راهنما داریم. که هدایت یکی از ویژگی ائمه است که از سوی خداوند به آن ها عطا شود. بدون شک هر کس طالب راه باشد به ایشان مراجعه می کند.

صراط مستقیم                    روزی ده مرتبه در نماز .........

                                    ائمه هستند. کسی که به راه آن ها برود و از آن ها پیروی کند هدایت می شود لذا نه گمراه می شود و نه بدبخت.

بالاترین دغدغه امام سعادت و نجات انسان است. اگر امام حسین علیه السلام علی اصغر شش ماهه اش را روی دست می گیرد و به میدان می آید فقط به خاطر این است که کوفیان را از سقوط و تباهی نجات دهد.

امام رضا علیه السلام در این باره می فرماید:

«الامام الانیس الرفیق و الولد الشفیق و الاخ الشقیق و الام البّره بالولد الصغیر کهف العباد فی الداهیة الناد»

امام کسی است که می توان با او انس گرفت و همراه شد( در عمل و پیوند و ارتباط معنوی) پدری است دلسوز و برادری است همزاد و مادری نیکوکار نسبت به فرزند خردسالش امام پناه مردم است در گرفتاری های سخت.

 پیامبر اسلام فرمودند:

«من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة الجاهلیه»