بسیج هنرمندان فارس- در این روز(1) عبیدالله بن زیادبا فتوایی شریح قاضی
مبنی بر قتل حسین بن علی(ع) گرفته بود، مردم را در مسجد كوفه گرد آورد و خود به منبر
رفت و گفت: اى مردم! شما آل ابى سفیان را آزمودید و آنها را چنان كه مى خواستید، یافتید!
و یزید را مى شناسید كه داراى سیره و طریقه اى نیكو است! و به زیر دستان احسان مى كند!
و عطایاى او بجاست! و پدرش نیز چنین بود! و اینك یزید دستور داده است كه بهره شما را
از عطایا بیشتر كنم و پولى را نزد من فرستاده است كه در میان شما قسمت نموده و شما
را به جنگ با دشمنش حسین بفرستم! این سخن را به گوش جان بشنوید و اطاعت كنید.
معروف است که شریح قاضی به دستور
عبیدالله بن زیاد، فتوا داد که « چون حسین بن علی بر خلیفه وقت خروج کرده، دفع او بر
مسلمانان واجب است».
سپس از منبر به زیر آمد و براى
مردم شام(2) نیز عطایائى مقرر كرد و دستور داد تا در تمام شهر ندا كنند كه مردم براى
حركت آماده باشند، و خود و همراهانش به سوى نخیله حركت كرد و حصین بن نمیر و حجار بن
ابجر و شبث بن ربعى و شمر بن ذى الجوشن را به كربلا گسیل داشت تا عمربن سعد را در جنگ
با حسین كمك نمایند.(3)
در میان سپاهیان اعزامی به کربلا،
۱۳ هزار نفر در قالب ۴ گروه بودند که عبارت بودند از:
1- شمر بن ذی الجوشن با چهار هزار
نفر
2- یزید بن رکاب کلبی با دو هزار
نفر
3- حصین بن نمیر با چهار هزار نفر
4- مضایر بن رهینه مازنی با سه
هزار نفر
که به سپاه عمر بن سعد پیوستند.
بهم پیوستن نیروهای فوق از این روز تا روز عاشورا بوده است.
چون عمرسعد با لشکر عظیمى به کربلا
آمد و در برابر لشکر محدود امام(علیه السلام) ایستاد. فرستاده عمرسعد نزد امام(علیه
السلام) آمد. سلام کرد و نامه ابن سعد را به امام تقدیم نمود و عرض کرد: مولاى من!
چرا به دیار ما آمده اى؟
امام(علیه السلام) در پاسخ فرمود:
«کَتَبَ إِلَىَّ أَهْلُ مِصْرِکُمْ
هذا أَنْ أَقْدِمَ، فَأَمّا إِذْ کَرِهُونِی فَأَنَا أَنْصَرِفُ عَنْهُمْ!»; (اهالى
شهر شما به من نامه نوشتند و مرا دعوت کرده اند، و اگر از آمدن من ناخشنودند باز خواهم
گشت!).
خوارزمى روایت کرده است: امام(ع)
به فرستاده عمرسعد فرمود: «یا هذا بَلِّغْ صاحِبَکَ عَنِّی اِنِّی لَمْ اَرِدْ هذَا
الْبَلَدَ، وَ لکِنْ کَتَبَ إِلَىَّ أَهْلُ مِصْرِکُمْ هذا اَنْ آتیهُمْ فَیُبایَعُونِی
وَ یَمْنَعُونِی وَ یَنْصُرُونِی وَ لا یَخْذُلُونِی فَاِنْ کَرِهُونِی اِنْصَرَفْتُ
عَنْهُمْ مِنْ حَیْثُ جِئْتُ» ; (از طرف من به امیرت بگو، من خود به این دیار نیامده
ام، بلکه مردم این دیار مرا دعوت کردند تا به نزدشان بیایم و با من بیعت کنند و مرا
از دشمنانم بازدارند و یاریم نمایند، پس اگر ناخشنودند از راهى که آمده ام باز مى گردم).
وقتى فرستاده عمرسعد بازگشت و او
را از جریان امر با خبر ساخت، ابن سعد گفت: امیدوارم که خداوند مرا از جنگ با حسین(علیه
السلام) برهاند. آنگاه این خواسته امام را به اطّلاع «ابن زیاد» رساند ولى او در پاسخ
نوشت :
«از حسین بن على(علیه السلام) بخواه،
تا او و تمام یارانش با یزید بیعت کنند. اگر چنین کرد، ما نظر خود را خواهیم نوشت….!»
چون نامه ابن زیاد به دست ابن سعد
رسید، گفت: «تصوّر من این است که عبیدالله بن زیاد، خواهان عافیت و صلح نیست».
عمرسعد، متن نامه عبیدالله بن زیاد
را نزد امام حسین(علیه السلام) فرستاد.
امام(علیه السلام) فرمود:
«لا أُجیبُ اِبْنَ زِیادَ بِذلِکَ
اَبَداً، فَهَلْ هُوَ إِلاَّ الْمَوْتَ، فَمَرْحَبَاً بِهِ»; (من هرگز به این نامه
ابن زیاد پاسخ نخواهم داد. آیا بالاتر از مرگ سرانجامى خواهد بود؟! خوشا چنین مرگى!).
پی نوشته ها:
1- مرحوم خیابانى در «وقایع الایام»
جریان منبر رفتن عبیدالله بن زیاد را در كوفه و تحریض مردم به مشاركت در جنگ با امام
حسین علیه السلام را از وقایع روز چهارم محرم ذكر كرده است.
2- از این نقل چنین استفاده مى
شود كه در جنگ با امام علیه السلام مردم شام هم شركت داشتند.
3- الاخبار الطوال 254.
