موفقیت محققان ایرانی در افزایش قابلیت استخوان‌سازی با نوعی نانوترکیب

دکتر رسول رحیم زاده، محقق طرح با بیان این که افزایش قابلیت القا و هدایت استخوان سازی در ‏نقیصه‌های استخوانی ایجاد شده در بدن بویژه در اثر ضربه و تصادفات می‌تواند کاربرد داشته باشد، اظهار کرد: علیرغم کاربرد گسترده بانک استخوان در سراسر جهان، هنوز سؤالات زیادی در زمینه ایمونولوژی گرافت‌ها، مشارکت و ‏الگوسازی مجدد وجود دارد که پاسخ داده نشده‌اند. کلسیم هیدروکسی آپاتایت برای بازسازی بافت استخوانی و درمان بیماری‌های ‏استخوان در جراحی ارتوپدی و شکسته بندی قابل استفاده است و بویژه پودر نانومتریِ آن می‌تواند با قابلیت بیشتر و در زمان ‏کوتاهتر، بازسازی بافت استخوانی را میسر کرده و به خوبی جایگزین تکنیک‌های قبلی مانند پیوند استخوان (گرافت استخوان) ‏شود. این مواد هدایت استخوانی را افزایش داده و موجب فرآیند سه بعدی رشد عروق‌زایی و رشد مویرگ‌های بافتی و سلول‌های ‏استخوان‌ساز میزبان در پیوند می‌شوند.

وی افزود: با مراجعه به ساختمان یا خواص مواد تشکیل دهنده استخوان، خواص مکانیکی آن قابل ‏توضیح است. اکنون پیوندهای استخوانی و جایگزین‌های استخوان در ترمیم معایب اسکلتی در استخوان اسفنجی یا استخوان ‏متراکم برای ترمیم یکپارچگی اسکلتی و افزایش بهبود استخوان بکار می‌روند. پیامد کلینیکی روش پیوند به عوامل زیادی از ‏قبیل نوع پیوند، نوع تثبیت و محل شکستگی بستگی دارد. همه پیوندهای استخوان در ابتدا بازجذب شده و پیوندهای اسفنجی ‏عموماً سریعتر از پیوندهای متراکم بازجذب می‌شوند.‏

رحیم زاده، هدف از این مطالعه را ارزیابی رادیوگرافیک و سونوگرافیک اسکافولد استخوان اسفنجی دانست که ‏با پوشش نانو هیدروکسی آپاتیت در التیام قطعه برداشته شده از رادیوس با جراحی در خرگوش بکار گرفته شده است و در انسان ‏نیز قابل استفاده است.

وی در این خصوص افزود: دراین مطالعه تعداد 18 سر خرگوش نر بالغ با وزن 3.5 – 3 کیلوگرم استفاده ‏شد، بطوری‌که حیوانات قبل از شروع کار، تحت شرایط مشابه با رژیم غذایی یکسان نگهداری و تست مدفوع جهت انگل ‏زدایی قرار گرفتند. تحت بیهوشی عمومی در شرایط کامل آسپسی با ایجاد برش از ناحیه قدامی میانی رادیال راست و ‏جداسازی بافت همبند و مشخص شدن استخوان رادیال، قطعه‌ای به طول یک سانتیمتر از وسط استخوان با استفاده از استخوان‌بر برقی برداشته شد و سپس خرگوش‌ها به‎ ‎دوگروه 9 تایی گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. در گروه کنترل از هیچ ‏ماده‌ای استفاده نمی‌شود، بطوری‌که در گروه آزمایش‎ ‎و گروه آزمایش نقیصه استخوانی توسط اسکافولد استخوان اسفنجی با ‏پوشش نانوهیدروکسی آپاتیت پرخواهد شد. حیوانات تحت مراقبت بعد از عمل با استفاده از آنتی بیوتیک ‏‎ ‎و ضد درد (5 روز) و ‏پانسمان موضعی برای(12روز) قرار خواهند گرفت.

نتایج این کار تحقیقاتی که توسط دکتر رسول رحیم زاده و همکاران وی در دانشگاه آزاد واحد سنندج صورت گرفته، ‏در مجله ‏«Acta Cirurgica Brasileira‏» منتشر شده است.