بومی سازی مصرف دخانیات به وسیله فضای مجازی

خدیجه نصرالله پور کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی در گفتگو با خبرنگار بسیج جامعه زنان گفت: بسیاری از روانشناسان از نوجوانی به عنوان دوران بحران یاد می کنند که در این دوران تأثیر پذیری از دوستان افزایش پیدا می کند؛  نوجوان در پی یافتن هویت و شخصیت خود، مدام به دنبال پاسخ دادن به سؤالاتی از قبیل: من چه کسی هستم، چه اهدافی دارم می گردد و لذا نوجوانی که هویت منفی پیدا می کند در اصل دچار بی هویتی و بی هدف بودن در زندگی می شود و خود را وابسته به گروه و افراد می کند تا هویت خود را شکل دهد.

وی افزود: تعارضات، مشکلات، ضعف مهارت های اجتماعی و عدم آگاهی از ویژگی های روانشناختی زوجین باعث می شود که در خانواده برخورد صحیح بین والدین به وجود نمی آید و امنیت خانواده مختل می شود، به تبع، اول خود والدین و بعد بچه ها آسیب می بینند.

این مشاوره تربیت خانوداه با بیان این که در خانواده های پر تنش بچه ها مستعد اضطراب و افسردگی می شوند گفت: لزوم استفاده پدر و مادر از دخانیات نیست و همان رفتار اشتباه پدر و مادر، زمینه ی اعتیاد به دخانیات را در فرزندان افزایش می دهد.

خدیجه نصرالله پور ادامه داد: وقتی امنیت روانی برای کودک تأمین نمی شود خود پنداری کودک مثبت نیست و خود پنداری منفی نسبت به خود دارد این باعث می شود که نوجوان به افسردگی دچار شود، از طرفی در مدارس مهارت های لازم به  بچه ها آموزش داده نمی شود، خیلی از مدارس تأکید افراطی به درس دارند و به نوجوان کمترین مهارت های اجتماعی از قبیل: مهارت نه گفتن، کنترل استرس و شیوه های برقراری ارتباط آموزش داده نمی شود و در نهایت به سمت مواد مخدر کشیده می شود.

این کارشناس ارشد مسائل تربیتی افزود: نوجوانی که از محیط خانواده به محیط اجتماع پناه می برد، برای این که هر چه سریعتر به آرامش برسد دست به هر کاری می زند؛ او به دنبال راه حل های موقتی، سریع و کم هزینه است و از طرفی مدیریت هیجان و احساسات را آموزش ندیده است در نتیجه به پیشنهاد دوستان به سمت کاری که استرس خود را کم کند می رود.

وی با اشاره به این که سیگار و قلیان در جامعه ی ما بسیار در دسترس است تصریح کرد: دخانیات راحت و همه جا خرید و فروش می شود در حالی که طبق قوانین بین المللی خرید و فروش سیگار برای افراد زیر هجده سال ممنوع است.

نصرالله پور همچنین فضای مجازی را در بحث اعتیاد به دخانیات مقوله ی کاملا مهم دانست و ادامه داد: کمپانی های بزرگ تولید دخانیات به وسیله ی سوپر استارهای محبوب، تبلیغات بسیاری در فضای مجازی انجام می دهند؛ نوجوانی که یک شخصیت را به عنوان قهرمان خود می پندارد، وقتی در دست او یک سیگار ببیند، به سمت سیگار کشیده می شود و وقتی در جامعه نظارت و کنترل روی بچه ها نباشد باعث می شود قبح این کار از بین برود و به نوعی استعمال دخانیات در جامعه بومی سازی می شود. به همین دلایل است که سن اعتیاد در جامعه ما بسیار پایین آمده و به 14سال رسیده است.

وی یادآور شد: بین مصرف دخانیات و افزایش اضطراب و افسردگی رابطه مستقیم وجود دارد، یعنی با افزایش مصرف مواد مخدر، اضطراب، استرس و در نتیجه معضل ها و مشکلات اقتصادی افزایش پیدا می کند.

این کارشناس مسائل تربیتی در پایان راه های پیشگیری از اعتیاد را به شرح زیر عنوان کرد:

1.      دانش افزایی خانواده ها با حضور در کلاس های مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره در دوران بارداری، افزایش کلاس های آموزش خانواده، ایجاد کارگاه های آموزشی، گسترش مشاوره های خصوصی برای والدین و گسترش مراکز مشاوره ارزان قیمت که فرهنگ سراها از جمله مکان هایی هستند که می توانند کلاس ها را به صورت رایگان برگزار کنند.

2.      آموزش به فرزندان به صورت علمی و همگام با مدرن ترین تکنولوژی ها در قالب فیلم و ... تا خود پنداری مثبت در کودکان شکل بگیرد.

3.      چنانچه تأثیرات منفی خانواده ها برطرف شود و با درک صحیح با نوجوانان همراه باشند بسیاری از مشکلات آن ها حل می شود.

4.      نظام آموزشی و آموزش و پرورش در رشد و پرورش کودکان و نوجوانان در این زمینه برنامه ریزی و آموزش های لازم را داشته باشد که از جمله می توان: کارگاه های آسیب شناسی دخانیات، بردن به کمپ های اعتیاد و محیط زندان به صورت برنامه های علمی جهت آشنایی نزدیک نوجوانان با پیامدهای منفی مصرف دخانیات و برگزاری کارگاه های آموزشی را می توان نام برد.

5.      رسانه های جمعی می توانند برنامه های سرگرمی و جمعی جهت افزایش اطلاعات نوجوانان داشته باشند و از نمایش برنامه های مخرب خودداری نمایند.

انتها/224224