یک مترجم و پژوهشگر ادبی گفت: «کم مطالعه کردن» در جامعه ما ریشه در مشکل دیگری به نام «کم کتاب نوشتن» دارد.
به گزارش سازمان بسیج علمی ، پژوهشی و فناوری استان فارس به نقل از خبرگزاری فارس ، محمدرضا امینی امروز به
مناسبت هفته کتاب در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شیراز اظهار داشت: نخست به‌جای آنکه
خوانندگان را محکوم به عدم مطالعه کنیم، باید ببینیم چرا کتاب به معنی کالبد و ظاهر
کتاب، در بازار بسیار است اما به معنی واقعی، بسیار کم نوشته می‌شود.
وی افزود: کتاب‌های خوبی که در این سال‌ها
نوشته شده است، بارها تجدیدچاپ شده و دست‌به‌دست گشته‌اند و این نشان می‌دهد که
اگر کتاب‌هایی با محتوای مناسب و ارزشمند تألیف شوند، به‌طور حتم خوانندگان بسیاری
نیز پیدا خواهند کرد.
این استاد دانشگاه شیراز در ادامه با اشاره
به آسیب‌های مربوط به کتاب و کتاب‌خوانی در جامعه بیان کرد: یکی از آسیب‌های جدی
در بازار کتاب، وجود عنوان‌های پرزرق‌وبرق بر جلد کتاب‌هاست درحالی‌که ازنظر محتوا
چیزی جز گردآوری اطلاعات پراکنده از این‌سو و آن‌سو نیست.
امینی بر لزوم نوشتن کتاب مناسب برای اقشار
مختلف تأکید کرد و افزود: خوانندگان کتاب باید از سطوح پایین سنی برای کتاب‌خوانی
تربیت شوند و به آنان دلایل این کار و اهمیت موضوع آموزش داده و در مرحله بعد کتاب‌های
مناسب برای اقشار مختلف تألیف شود.
وی لزوم حمایت همه‌جانبه از نویسنده برای به
وجود آوردن یک اثر خوب را نیز بسیار مهم دانست و گفت: اگر از نویسنده حمایت جدی به
معنای واقعی کلمه (مادی و معنوی) نشود، به‌طورقطع نباید انتظار داشت که یک اثر خوب
تولید شود و در این راستا نقش دولت و حامیان فرهنگ بسیار تأثیرگذار است.
این پژوهشگر ادبی افزود: برای ایجاد یک کتاب
خوب، اراده ملی، یعنی عزم دولت و خواست مردم لازم است.
امینی ایجاد یک حرکت فرهنگی جدا از نگاه‌های
سیاسی و محدودنگر را در پیش‌برد امور فرهنگی ضروری دانست و گفت: ما نباید تنها به
دنبال نتایج کوتاه‌مدت و جناحی در انجام کار فرهنگی باشیم.
وی به جهت‌دهی فرهنگی از آن‌سوی مرزها نیز
اشاره کرد و اظهار داشت: کم‌کاری و ندانم‌کاری در حوزه فرهنگی نتیجه‌ای جز سپردن
افکار به‌ویژه افکار جوان به امواج صادرشده از سوی ماهواره‌ها ندارد.
این استاد دانشگاه ضرورت داشتن درک عمیق در
حوزه فرهنگ را اساسی دانست و افزود: متولیان و تصمیم‌گیرندگان فرهنگی ما باید
حیاتی بودن این مسئله را درک کنند و به این باور برسند که کار عمیق فرهنگی فراتر
از مسائل شخصی، روزمره و جناحی است.
امینی در بخش دیگری از سخنان خود، پایین
بودن سرانه مطالعه در کشور را به شکلی که عنوان می‌شود رد کرد و بیان داشت: با یک
نگاه تاریخی به فرهنگ کشورمان متوجه می‌شویم که در کنار فرهنگ ادبی و کتبی ما بخش
بزرگی از انتقال فکری و فرهنگی در کشور ما از قدیم‌الایام به‌صورت شفاهی بوده است.
وی افزود: بیان عصاره یک کتاب در قالب یک
بیت شعر یا یک ضرب‌المثل در گفتار مردم ما نشان‌دهنده قدرت همین فرهنگ شفاهی است؛
بنابراین نباید فکر کنیم که اگر آمار ظاهری مطالعه پایین است انتقال و ارتقای
فرهنگی انجام نمی‌گیرد.
این پژوهشگر ادبی رویکرد بسیاری از مردم به
تحصیل فرزندان خود و تلاش خانواده‌های ایرانی در این مورد را ستود و گفت: همین
علاقه‌مندی‌ها نشان می‌دهد که جامعه ما به تحصیل و مطالعه و دانش رویکرد بسیار
خوبی دارد و نباید در این زمینه بر طبل ناامیدی کوبید.
امینی با اشاره به تجربیات خود از خارج از
کشور و برخورد با دانشجویان سایر نقاط دنیا نیز اظهار داشت: با قاطعیت می‌توانم
بگویم در ایران رویکرد خانواده‌ها به حوزه دانش و فرهنگ بی‌نظیر بوده و وظیفه مهم
مسؤولان فرهنگی ما، جهت‌دهی به این ظرفیت ناب و نامحدود است.
این استاد دانشگاه افزود: آنچه در برنامه‌ریزی‌های
فرهنگی، آموزشی و تربیتی کشور در جهت‌دهی به این همه شور و شوق مردم به کسب دانش
و معرفت انجام شده کافی نیست و باید بر عمق و گستردگی آن افزوده شود و با قدرت
استمرار یابد.
وی انجام کار عمیق فرهنگی را با صدور بخش‌نامه
و مواردی ازاین‌دست، ناتمام و ناقص دانست و گفت: تصمیم‌گیرندگان فرهنگی و عوامل
مجری این تصمیمات برای توسعه فرهنگی، نیاز به یک عزم و اراده جدی و مستمر دارند.
این مترجم ادبی در نگاهی دیگر به وضع فرهنگی
جامعه در ادامه اظهار داشت: با تمام حرف‌هایی که زده شد در تحلیل وضع امروز باید
به سابقه کتاب‌خوانی در کشورمان نیز توجه داشته باشیم و فراموش نکنیم که بخش‌های
بزرگی از جامعه تا چندی پیش از خواندن و نوشتن بی‌بهره بودند؛ بنابراین بهتر است
به‌جای ملامت مردم را به کتاب‌خوانی تشویق کنیم و جنبه‌های مثبت را ازنظر دور
نداریم و مهم‌تر اینکه کتاب مناسب به آنان معرفی شود.
وی افزود: به نظر من با توجه به همین نگاه
تاریخی، پیشرفت کشور ما به لحاظ فرهنگ خوب بوده است و امروز در دورافتاده‌ترین
روستاهای ما مردم به آموزش و تحصیل و فرهنگ علاقه دارند؛ هرچند که ممکن است از نظر
کمی و کیفی تا حد ایده‌آل فاصله داشته باشد اما به‌یقین با تقویت همین انگیزه‌ها و
ساختارهای اولیه می‌توان به‌تدریج به کمال مطلوب نزدیک شد.
این استاد دانشگاه با تأکید بر لزوم دقت نظر
و باریک‌اندیشی در حوزه فرهنگ گفت: کار فرهنگی را نباید کوچک شمرد و کار در این
حوزه به‌ویژه در رسانه‌ها باید زیر نظر کسانی باشد که در این زمینه بینش و تخصص
کافی دارند.
وی افزود: احترام و بزرگ داشتن صمیمانه
کارهای ارزشمند فرهنگی و تکریم حقیقی مفاخر فرهنگی به‌طور طبیعی موجب تشویق کودکان
و نوجوانان به‌سوی کتاب‌خوانی و فرهنگ دوستی خواهد شد و آن‌ها با احساس این ارزش‌ها
و احترام‌ها، خودبه‌خود به فرهنگ و اندیشمندان سرزمین خود علاقه‌مند می‌شوند.
امینی در پایان، داشتن اخلاص و روحیه
مسؤولیت‌پذیری را در کار فرهنگی راهگشای بسیاری از مشکلات دانست و افزود: تشکیل یک
پژوهشگاه یا دانشکده ویژه تفکر و تحقیق فرهنگی در صداوسیما با نگاه محققانه و
عالمانه نه صوری و کوتاه‌مدت، می‌تواند در توسعه فرهنگ عمومی بسیار مؤثر باشد.
مقایسه وضعیت علمی کشور در دوران پهلوی و پس از انقلاب+جدول
