نشست بررسی اولویت های توسعه پایدار ممسنی و رستم از دیدگاه نخبگان

در ابتدای این نشست دکتر شمس الدینی ریاست دانشگاه آزاد اسلامی نورآباد ممسنی، ضمن عرض خیرمقدم به میهمانان و عرض تسلیت به مناسبت ایام محرم، در سخنانی کوتاه از اهداف این نشست گفت و خواستار برنامه ریزی برای تداوم چنین نشست هایی شدند.
مهندس پیکری فرماندار ممسنی با اشاره به اینکه توسعه نیاز به یک چارچوب خاص دارد، بر اهمیت و نقش تشکل ها و نهادهای مردم نهاد در فرایند توسعه اشاره کردند و آمادگی فرمانداری ممسنی را برای حمایت از NGO ها بیان کردند.
طاهر ایزدی فرماندار شهرستان رستم نیز خواستار توجه به تمامی ابعاد توسعه شدند و با نگاهی آسیب شناسانه علت توسعه نیافتگی ایران را نگاه تک بعدی مسوولین در اکثر مقاطع به فرایند توسعه عنوان کردند. فرماندار شهرستان رستم با اشاره به اینکه توسعه یک شهرستان، برآیندی از توسعه در سطح کلان است مسوولین را از جزیره ای عمل کردن و سیاست های متناقض برحذر داشتند.

در ادامه دکتر شاه قاسمی عضو هیات علمی دانشگاه تهران و عضو انجمن سدسازان جهان، با اشاره به اینکه حفر چاه های متعدد در شهرستان، تراز آب های زیر زمینی را کاهش داده است، بیان کرد: اگر روند فعلی تداوم یابد قطعا شهرستان ما در آینده نزدیک به وضعیت دیگر شهرستان های استان همچون مرودشت و جهرم دچار خواهد شد.
دکتر شاه قاسمی ضمن تاکید بر اینکه ما در برابر آیندگان مسئولیم اظهار داشت: چند دهه پیش، وضعیت منابع آبی شهرستان در شرایط بسیار مناسبی قرار داشت و اراضی منطقه زیر کشت برنج بود، که در این خصوص رودخانه فهلیان نقش اساسی را داشت. اما متاسفانه الان ممسنی و رستم در وضعیت مناسبی نیست حتی با استمرار وضعیت فعلی ما به زودی آب فهلیان را از دست خواهیم داد. وی کاهش بارندگی، افزایش جمعیت، حفر چاه های متعدد، افزایش فعالیت های کشاورزی و افزایش سایر فعالیت های مصرف کننده آب را عواملی دانست که باعث شده اند تا وضعیت منابع آبی ما به این شکل در بيايند.

عضو هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران افزود: آن زمان که وضعیت فهلیان مناسب بود متاسفانه مسئولین، سد پارسیان را در اولویت قرار ندادند و پروژه هایی را در استان و منطقه پیگیری کردند که امروزه بسیاری از آنها خشک شده اند یا توان جمع آوری آب مورد نیاز را ندارند.

دکتر شاه قاسمی در عین حال بیان کرد: اما فهلیان هنوز آنقدر ظرفیت دارد که سدسازی در آن بسیار میتواند سودمند باشد و در سال حدود 500 میلیون متر مکعب توان ذخیره سازی دارد. هرچند احتمالا مجوز 250 میلیون متر مکعبی به این سد داده خواهد شد.
وی با اشاره به کمبود اعتبارات برای پیشرفت کار سد پارسیان، خطاب به مدیران شهرستان گفت: مسئولین سطح اول مملکت را متوجه اهمیت این سد کنید تا نسبت به نسل آینده شرمنده نباشید.

دکتر موسوی مدیرکل بهزیستی استان فارس و عضو کمیته برنامه ریزی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با نگاهی آسیب شناسانه به برنامه های توسعه در ایران گفت: با اینکه ما حدود 70 سال سابقه برنامه ریزی داریم ولی سوال اینست که چرا این برنامه ها منجر به توسعه نشده است؟ وی در پاسخ به این سوال اظهار داشت: ما هیچوقت یک برنامه جامع و کامل توسعه را تدوین و طراحی نکرده ایم و برنامه ها بیشتر به بعد اقتصادی توسعه توجه داشته اند.
مدیرکل بهزیستی فارس در ادامه بیان کرد: ما در ممسنی و رستم با چهار مشکل اساسی روبرو هستیم:
1- عدم تعلق سرزمینی؛ که نخبگان شهرستان به این منطقه تعلق سرزمینی کمی دارند و معمولا به دنبال مهاجرت از شهرستان هستند و وقتی هم مهاجرت کردند دیگر بر نمی گردند.

2- عدم قرارگرفتن نیروهای شایسته شهرستان در ساختار قدرت

3- نبود سرمایه گذار بومی؛ در شهرستان ما همان خرده سرمایه ها هم به سمت شهرستان های دیگر مثل شیراز سرازیر می شود.

4- نبود برنامه جامع توسعه

دکتر موسوی در پايان بیان کرد: در شرايط موجود محور قرار دادن بخش کشاورزی توجیه اقتصادی ندارد مگر آنکه بتوان الگوی کشت را تغییر داد. بنابراین بهتر است بیشتر روی بخش صنعت سرمایه گذاری شود.

حاج غلامرضا شهریور مدیرکل سابق تعاون استان فارس سخنران بعدی نشست بود که با اشاره به عدم استفاده بهینه از ظرفیت ها و قابلیت های نیروی انسانی توانمند در شهرستان، خواستار تشکیل کارگروه های تخصصی مختلف شد و احداث کارخانه سیمان و سرمایه گذاری رو صنعت توریسم را از مزیت های شهرستان ذکر کرد.
مدیرعامل نوآوران سلامت فارس در ادامه با بیان اینکه معضل اصلی ما اینست که تفکر در سطح کلان بیشتر به سمت رشد اقتصادی بوده نه توسعه، افزود: ما در بحث گندم خودکفا شدیم ولی به چه قیمتی؟! مدیرکل سابق امور تعاونی های وزرارت تعاون در پایان با تاکید بر اینکه باید به عوامل و نیروهای داخلی تکیه کنیم خواستار تشکیل سازمان های مردم نهاد برای تسهیل و کمک به فرآیند توسعه شدند.

دکتر شکرالهی عضو هیات علمی دانشگاه یاسوج و از اساتید بنام شیمی کشور، در سخنان کوتاهی، ضمن تاکید بر فرهنگ سازی در بحث مدیریت و استفاده بهینه از منابع آبی، خواستار سهمیه بندی استفاده از آب های زیر زمینی شدند که بوسیله حفر چاه مورد استفاده قرار می گیرند.
تاسیس خانه ورزش و خانه علوم از دیگر پیشنهادات دکتر شکرالهی بود.

پروفسور خدابخش نیکنام عضو هیات علمی دانشگاه خلیج فارس بوشهر که در سال 92 از سوی موسسه اطلاعات علمي ISI به عنوان دانشمند بین المللی و يك درصد دانشمندان برتر جهان معرفی شده بودند، نیز خواستار تغبیر الگوی کشت در شهرستان شدند و از نماینده شهرستان خواستند که تاسیس شهرک دانشگاهی در منطقه بوان را در دستور کار خود قرار دهند.

دکتر بیژن کاوسی عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس در خصوص پتانسیل، مزیت ها و چالش های باغبانی همراه با پیشنهادات و راهکارها، سخنان خود را با ارائه پاورپوینت هایی جالب بیان نمودند. ایشان در ابتدا به اهمیت و چالش تغییرات اقلیمی در دنیا، استان فارس و شهرستان های ممسنی و رستم با تاکید بر آب اشاره داشتند. سپس وضعیت و جایگاه باغبانی استان و شهرستان های ممسنی و رستم را با مستندات آماری تشریح و اشاره به سطح 18 هزار هکتار تاکستان دیم در منطقه دشمن زیاری نمودند. همچنین ایشان به عدم وجود ایستگاه هواشناسی و عدم ایستگاه تحقیقات دیم انگور در این منطقه اشاره داشتند و پیشنهاد نمودند که در خصوص فعال سازی و ارتقاء پایگاه تحقیقاتی سراب بهرام به ایستگاه تحقیقات چند منظوره مساعدت جدی بعمل آید. وی همچنین تاکید کرد که باید بر اساس برنامه ششم توسعه، موضوع پیگیری جدی احداث مجتمع های گلخانه ای و توسعه باغات دیم در اراضی شیبدار فاقد پوشش گیاهی با حفظ منابع طبیعی منطقه، در دستور کار قرار گیرد. دکتر کاووسی در پایان صحبت هایشان ایجاد صنایع تبدیلی وابسته به مواد خام کشاورزی در هر دو شهرستان را پیشنهاد نمودند.

زهرالسادات حسینی دکتری شیمی و از مدرسین دانشگاه نیز طی سخنانی خواستار جداسازی بحث توسعه روستایی و توسعه شهری شدند و با اشاره به تضادهای ملموس در فرایند توسعه بیان کردند: اگر قبول داریم که انسان محور اصلی توسعه است چرا در این فرآیند به شاخص های توسعه انسانی نگاه نمی شود، ما چقدر برای سلامت نیروی انسانی هزینه و سرمایه گذاری میکنیم.
وی با تاکید بر انجام پژوهش های جامع در مباحث مختلف توسعه، فرایند توسعه پایدار را بدون مشارکت و بهره گیری از توانمندی های زنان غیرممکن دانستند.

سخنران بعدی این نشست دکتر اصغر میرفردی دکتری جامعه شناسی توسعه و دانشیار دانشگاه یاسوج بود که در ابتدا با اشاره به اینکه وقتی جامعه شناسی از توسعه حرف میزند مباحث خیلی تلخ است، گفت: اگر ما ندانیم به کجا می رویم قطعا به جایی نخواهیم رسید. وی با بیان اینکه با صرف داشتن سرمایه انسانی نمی توان به توسعه دست یافت افزود: فرگردایی بر جامعه ما حاکم است و ماها فردگرایانه به دنبال توسعه و پیشرفت هستیم. زمانی ما به توسعه دست خواهیم یافت که همه نخبگان و همه آحاد جامعه به اهداف جمعی فکر کنند.
دکتر میرفرد با اشاره به آسیب های جدی دیگر مثل نگاه محلی گرایانه به مسائل- واگرایی نخبگان- نگاه تقلیل گرایانه به اولویت ها- نگاه کوتاه مدت به اهداف و برنامه ها- عدم ارتباط مستمر نخبگان- قدرت چانه زنی پایین در ساختار قدرت در استان و کشور و ... به پایان رسید.

دکتر رهام رحمانی دکتری اقتصاد کشاورزی و رئیس بخش اقتصاد مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی فارس نیز طی سخنان بسیار کوتاهی خواستار تشکیل کارگروه های تخصصی در 6 حوزه مختلف شدند.

دکتر مجید نگین نگین تاجی دکتری جامعه شناسی نیز در سخنانی زیبا خواستار توجه به همه ابعاد توسعه شدند و بیان کردند: اگر توسعه همه جانبه نباشد مثل پرنده ای است که نمی تواند به خوبی پرواز کند.
دکتر نگین تاجی با اشاره به اینکه بعد فرهنگی توسعه اغلب مورد غفلت و فراموشی قرار گرفته است گفت: هویت فرهنگی ما زبان لری است، زبان لری مادر دوم ماست، اگر قدر این اصالت و شناسنامه را ندانیم به هر توسعه ای هم که برسیم خلایی را احساس خواهیم کرد و این توسعه اثربخش نیست.
دکتر نگین تاجی افزود: منطقه ای که دارای هویت، شناسنامه و اصالت شد قطعا صاحب جایگاه هم خواهد شد.
دکتر نگین تاجی در پایان خواستار برگزاری جشنواره یا همایش مناطق لر نشین در شهرستان شد.

دکتر گودرزی که ترجیح داد در این نشست شنونده باشد و بیشتر از نظرات و دیدگاه های حاضرین استفاده کند، در پایان  این نشست طی سخنانی با اشاره به ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع)، با بیان روایتی از آن حضرت، گفت: رسالت ما این است که امور زمانه را بر اساس منویات مولایمان امام حسین(ع) اصلاح‌ کنیم.

دکتر گودرزی ضمن تقدیر و تشکر از بانیان این نشست، چنین نشست هایی را بهترین راهکار برای مشارکت نخبگان و اهل نظر شهرستان در حل مشکلات عنوان کرد و گفت: بنده به شخصه برگزاری اینگونه جلسات را فرصت می دانم و اطمینان دارم در چندین جلسه مستمر نهایتأ به راهکارهای خوبی برای رفع مشکلات خواهیم رسید.
دکتر گودرزی افراد حاضر در چنین نشست هایی را به نوعی اتاق فکر ممسنی و رستم دانست و اظهار داشت: تلاش خواهم کرد هر چند ماهی یک بار با شما اساتید و نخبگان جامعه و با حضور مسوولین ارشد استانی و کشوری، جلساتی را برگزار نمایم.
به اعتقاد نماینده شهرستان اگر نخبگان و صاحبان فکر و ایده پای کار نباشند توسعه شهرستان، بسیار سخت خواهد بود.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی افزود: برای توسعه به اولویت بندی مسائل و مشکلات، درک مشترک از مسائل و مشکلات و مکانیزم تفکر جمعی نیازمندیم و باید این سه را در چنین نشست هایی مورد توجه قرار داد. بخش اعظمی از مشکلات را میتوان با رعایت این 3 مورد حل کرد.

دکتر گودرزی در ادامه بیان کرد: دلیل اصلی توسعه و پیشرفت برخی مناطق کشور این است که اهل خرد، اندیشمندان و متفکران و نظریه پردازان آن مناطق؛ یافته های علمی و تجارب کارشناسی و فنی خود را در اختیار مدیران اجرایی و دستگاه های خدمت رسان قرار می دهند و به تعبیری دیگر فاصله علم و عمل را از میان برداشته اند.
وی ادامه داد: باید مرزهای سیاسی و اختلاف سلیقه هایی که باعث می شود جامعه از خدمات علمی، فنی و کارشناسی بخشی از جامعه نخبگان محروم شود را با هدف توسعه و پیشرفت و رفع محرومیت از چهره شهرستان، کنار گذاشت.

نماینده ممسنی و رستم در ادامه صحبت هایشان به نکته بسیار مهمی اشاره کردند و گفتند: ما یک خلع بزرگ داریم و آن اینست که خروجی این نشست ها را در عمل نمی بینیم. جلسه باید خروجی داشته باشد، جلسه برای حرف زدن نیست، اگر جلسه برای تشکیل جلسه بعدی باشد فایده ندارد و اگر اینگونه باشد در جلسات بعدی شرکت نخواهم کرد.
دکتر گودرزی در ادامه به راه حل این موضوع اشاره کرد و گفت: نیاز به یک ساختار و نهاد داریم تا مصوبات اجرایی شود. وی راهکار این موضوع را تاسیس دبیرخانه دائمی برای چنین نشست ها و همایش هایی عنوان کرد و از متولیان این نشست خواست در اسرع وقت چنین دبیرخانه ای را راه اندازی کنند.

دکتر گودرزی همچنین پیشنهاد داد که کارگروهی جهت شناسایی نخبگان ممسنی و رستم  در حوزه های مختلف علوم و از سراسر دنیا ایجاد شود و در یک زمانبندی مشخص نسبت به ایجاد بانک اطلاعاتی نخبگان اقدام و در مراحل بعدی کارگروه های تخصصی را با حضور نخبگان و افراد صاحب اندیشه و صاحب نظر راه اندازی نماید.
وی افزود: برای هر کارگروه یک دبیر مشخص کنید تا جمع بندی جلسات مشخص گردد. دستگاه های اجرایی را نیز به این کارگروه ها وارد کنید و وظایف آنها را مشخص کنید.

نماینده شهرستان در پایان گفت: این نشست ها باید خوراک را تهیه کنند تا مدیران، مسئولین و نماینده آنها را پیگیری و عملیاتی نمایند.