مادر تحریم‌ها

به گزارش تنویر ، سرانجام پس از چند هفته کش و قوس، مجلس سنای آمریکا بسته تحریمی جدید ویژه خود با کد ‌S722 را با 98 رای موافق در برابر 2 رای مخالف به تصویب رساند تا پیام «خروج رسمی آمریکا از برجام» را به ایران و طرف‌های دیگر این توافق هسته‌ای بدهد. به گزارش «وطن امروز»، سنای آمریکا طرح تحریمی موسوم به «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» را در 3 محور موشکی، تروریسم و حقوق بشر به‌گونه‌ای طراحی کرده است که در صورت اعمال آن، اصلی‌ترین حوزه درگیر با تحریم‌ها، حوزه اقتصاد خواهد بود. این تحریم‌ها به حدی گسترده و دارای پوشش چندگانه است که کارشناسان آن را مادر همه تحریم‌ها می‌خوانند. سنای آمریکا در شرایطی اقدام به تصویب این تحریم‌ها کرده که براساس بند 26 برجام، آمریکا متعهد شده بود از اعمال مجدد تحریم‌هایی که براساس برجام لغو شده خودداری کند اما اکنون این کشور به بهانه مسائل موشکی، تروریسم و حقوق بشر تحریم‌هایی به مراتب شدیدتر از تحریم‌های قبلی را بر ایران تحمیل خواهد کرد. بر همین اساس نیز کارشناسان معتقدند این تحریم‌ها در صورت تصویب در مجلس نمایندگان و امضا توسط ترامپ، نقض صریح برجام، قطعنامه ٢٢٣١ و شروط نه‌گانه مقام معظم رهبری است. مصوبه مجلس سنا که به معنای خروج رسمی آمریکا از برجام است، بازگشت تمام تحریم‌هایی که در سال‌های ٩٠ و ٩١ وضع شده بود را کاملا ممکن می‌کند و حتی امکان وضع تحریم علیه سایر بخش های اقتصادی دولت ایران را هم فراهم می‌کند. همین مساله نیز باعث شده تا برنی سندرز، یکی از سناتورهای مخالف این تحریم‌ها بگوید: «این مصوبه می‌تواند توافق هسته‌ای با ایران را به مخاطره بیندازد.» کارشناسان با توجه به اینکه در صورت اعمال این تحریم‌ها، اروپا در موضوع تحریم‌های مالی نه می‌تواند و نه تمایلی به اجرای تعهدات آمریکا دارد، می‌گویند که با خروج آمریکا از برجام در شرایطی که ایران به همه تعهدات خود در این توافق عمل کرده است، دیگر موضوعی به نام «برجام» وجود نخواهد داشت که ایران بتواند از طریق آن از منافع حداقلی برخوردار شود.  براساس این گزارش، پیش‌نویس قانون «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» برای نخستین بار
23 مارس / سوم فروردین 96) از سوی سناتور جمهوری‌خواه «باب کورکر» ارائه و ماه گذشته با اکثریت قاطع آرا در کمیته روابط خارجی سنا به تصویب رسید. این قانون وزارتخانه‌های خارجه، دفاع و خزانه‌داری آمریکا و همچنین اداره اطلاعات ملی این کشور را ملزم می‌کند هر دو سال یکبار استراتژی خود را برای مقابله با آنچه «اقدامات تهدیدآفرین ایران علیه آمریکا و متحدانش در منطقه خاورمیانه، شمال آفریقا و ماورای آن» خوانده شده است، ارائه دهند. این طرح پس از چند بار تعویق در نهایت چهارشنبه هفته گذشته با اضافه کردن روسیه به تحریم‌های ایران تکمیل و روز پنجشنبه هفته گذشته در مجلس سنای آمریکا به رای گذاشته شد و با 98 رای موافق و 2 رای مخالف برنی سندرز و رند پال به تصویب رسید. این طرح سپس باید به تایید مجلس نمایندگان آمریکا برسد و پس از آن برای تایید نهایی، نیازمند امضای رئیس‌جمهور آمریکا خواهد بود. براساس این طرح در صورت تصویب در صحن سنا، دولت آمریکا ظرف مدت 90 روز باید تحریم‌های جدیدی علیه افراد و نهادهای فعال در توسعه برنامه‌های موشکی ایران تصویب کند. همچنین براساس یکی دیگر از طرح‌ها، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به‌طور مستقیم تحت تحریم قرار خواهد گرفت و در صورت تصویب، این اولین بار خواهد بود که سپاه تحریم می‌شود. آمریکا پیش‌تر در سال 2007 نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تحریم کرده بود. طرح «مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران» 3 محور دارد: «تحریم‌های موشک بالستیک»: براساس این طرح، افراد مرتبط با برنامه موشک بالستیک ایران و کسانی که با آنها  معامله دارند هدف قرار می‌گیرند. «تحریم‌های جدید تروریسم»: برای نخستین بار، آمریکا تحریم‌هایی علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به‌ اتهام حمایت از تروریسم اعمال می‌کند. « اجرای تحریم تسلیحاتی»: همه افرادی که در فروش، تأمین قطعه، تعمیر و انتقال تانک،  خودروی زرهی، تسلیحات با کالیبر بالا، هواپیماهای جنگی، بالگردهای تهاجمی، کشتی، موشک و سامانه‌های موشکی به ایران نقش‌آفرین باشند، توسط رئیس‌جمهور آمریکا مورد تحریم قرار می‌گیرند و دارایی آنها توقیف می‌شود.
این قانون همچنین تحریم‌های موجود علیه اشخاصی که به برنامه موشکی بالستیک ایران کمک می‌کنند یا از «اقدامات تروریستی بین‌المللی ایران» حمایت می‌کنند را تا مادامی که رئیس‌جمهور آمریکا متوقف شدن اقدامات آنها را تایید نکند، تمدید می‌کند. این تمدیدها به صورت دوره‌های 90 روزه خواهد بود. در بند آخر این قانون تصریح شده است رئیس‌جمهور می‌تواند در چارچوب اختیارات خود اعمال یا تداوم اعمال برخی تحریم‌ها را در شرایط خاص موقتاً تعلیق کند.
برجام به خطر می‌افتد
پس از تصویب طرح تحریمی سنا، برنی سندرز یکی از 2 سناتوری که روز پنجشنبه در مجلس سنا به طرح تحریم‌های جدید علیه ایران رأی مخالف داد در بیانیه‌ای نوشت: این مصوبه می‌تواند اجرای توافق هسته‌ای با ایران را به خطر بیندازد. «سندرز» در بیانیه‌ای بعد از این رأی‌گیری گفت او کاملاً با تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه به بهانه دخالت در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال 2016 موافق است، اما تحریم‌های ایران ممکن است تبعاتی خطرناک داشته باشد.  وی نوشت: «این اقدام، بویژه در زمان بالا گرفتن تنش‌ها بین ایران، عربستان سعودی و متحدان این کشور، خطری نیست که ارزش انجام داشته باشد. فکر می‌کنم ایالات متحده باید در خاورمیانه نقشی متوازن‌تر بازی کند و راه‌هایی برای مقابله هم با فعالیت‌های ایران و هم حمایت چندین دهه‌ای عربستان سعودی از افراط‌گرایی رادیکال پیدا کند».
سندرز در این بیانیه همچنین نوشته است: «من قبلاً در حمایت از تحریم‌ها علیه ایران رأی داده‌ام و فکر می‌کنم تحریم‌ها ابزاری مهم برای آوردن ایران به میز مذاکره بود، اما معتقدم تحریم‌های جدید می‌تواند توافق هسته‌ای بسیار مهم امضا شده بین آمریکا و شرکایش با ایران در سال 2015 را به خطر بیندازد».
توافق حقارت‌آمیز
قانون در شرف تولد تحریم ایران، محدودیت‌های سنگینی را در حوزه سلاح‌های متعارف، سپاه، نیروی قدس، حقوق بشر و موشکی علیه کشورمان وضع کرده است، البته تحریم‌های بخش سپاه عملا محدودیت جدیدی برای سپاه ایجاد نمی‌کند زیرا پیش از این تقریبا همه ارکان سپاه تحریم شده است اما این بار آمریکا به بهانه سپاه پاسداران تقریبا تمام ساختارها و سازمان‌های اقتصادی ایران را مورد تحریم قرار داده است. به عبارت دیگر هدف این تحریم سپاه نیست و اقتصاد ایران است. تحریم سنا به جهت وسعت و گستردگی و زیرساخت‌های طراحی شده، امکان بازگشت تمام تحریم‌هایی که در سال‌های ٩٠ و ٩١ وضع شده بود را کاملا ممکن کرده و حتی امکان وضع تحریم علیه سایر بخش‌های اقتصادی دولت ایران را هم ایجاد کرده است. براساس این گزارش، در دوران مذاکرات هسته‌ای، حسن روحانی و مسؤولانی که برجام را به بار آوردند مدعی بودند بدون حضور آمریکا پای توافق هسته‌ای، عملا تحریم‌ها برداشته نخواهد شد. اکنون که با طرح جدید تحریمی، ایالات متحده از برجام خارج شده است، رسما می‌توان گفت برجام در کمتر از 2 سال شکست خورد. اکنون برجام بدون آمریکا اساسا یک توافق حقارت‌آمیز و هزینه‌ساز برای ایران به شمار می‌رود زیرا ایران به تعهدات خودش پایبند است و برنامه هسته‌ای خود را تعطیل کرده اما تحریم‌ها بازگشته است و اروپا نیز نه می‌تواند و نه تمایلی دارد در تحریم‌های مالی، تعهدات آمریکا را اجرایی و با ایران همکاری کند.
مصوبه سنا نقض برجام است
اقدام سنای آمریکا در ایران با واکنش‌هایی همراه بود. علی‌اکبر ولایتی، عضو هیات ویژه نظارت بر برجام گفت: اقدام سنای آمریکا در وضع مجدد تحریم‌ها علیه کشورمان مسلما بر خلاف روح و جسم برجام است. وی افزود: قطعا هیات نظارت بر برجام نیز این مساله را بررسی و پاسخ مناسبی به اعمال تحریم‌های آمریکا خواهد داد. ولایتی تصریح کرد: با شکست‌های متوالی که آمریکا در کشورهای عراق و سوریه از جمهوری اسلامی ایران خورده است، سعی می‌کند با اعمال تحریم بر این شکست‌ها سرپوش بگذارد.
پیش‌نویس مقابله با اقدامات سنا در مجلس
هفته گذشته علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی به کمیسیون امنیت ملی دستور داد طرحی را برای مقابله با تحریم‌های جدید آمریکا تدوین و به مجلس ارائه کند. در همین راستا، سخنگوی کمیسیون امنیت‌ملی مجلس از تدوین این طرح در کمیسیون متبوعش برای مقابله با مصوبه اخیر سنای آمریکا خبر داد.
سیدحسین نقوی‌ در گفت‌وگو با تسنیم، گفت: پیش‌نویس طرح مقابله متناسب با اقدامات کنگره آمریکا تدوین شده است و در اولین جلسه کمیسیون امنیت‌ملی پس از سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه بررسی و تصویب می‌شود.
سخنگوی کمیسیون امنیت‌ملی مجلس درباره کلیات پیش‌نویس طرح کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس، تصریح کرد: نمایندگان در این طرح تصمیم گرفته‌اند با تجمیع همه مصوباتی که در مجلس شورای اسلامی علیه آمریکایی‌ها به تصویب رسیده، اقداماتی را در دستور‌ کار قوه مقننه قرار دهند تا اقدام و مقابله متناسبی را در برابر بدعهدی‌ها و نقض‌عهدهای آنها انجام دهیم.