بحران های بزرگ جامعه اطلاعاتی و تهدیدهای زندگی در عرصه واقعیت مجازی

حرکت به سوی مرگ در سیلاب تهاجم اطلاعات 

نیل پستمن رئیس دانشکده فرهنگ و ارتباطاع دانشگاه نیویورک  و همچنین نویسنده مشهور ومنتقد رسانه هاست .

از وی تا کنون 18 کتاب به رشته تحریر در آمده است که از آن جمله می توان به کتابهای تکنولوژی ، نابودی دوران بچگی و هدف آموزش و پرورش اشاره کرد. کتاب تکنوپلی او توسط دکتر سید محمد صادق طباطبایی به فارسی ترجمه و توسط انتشارات سروش منتشر شده است.

جرج برنارد شاو ، نمایشنامه نویس بزرگ ، شاعر و جامعه شناس انگلیسی گفته بود«تمام حرفه ها توطئه هایی علیه عوام هستند، منظورش این بود کسانی که به مشاغل حرفه ای تعلق دارند ، از قبیل پزشکان ، حقوقدانان ، معلمان و دانشمندان جایگاه خود را با استفاده از الفاظ و عبارتهای که برای عوام نامفهوم است ، حفظ می کنند. این کار ، افراد بیرون از مشاغل حرفه ای را ، از درک این که صاحبان این نوع مشاغل چه کاری انجام می دهند و چرا ، عاجز می کند و افراد درون مشاغل را از کنکاش و انتقادهای بیرونی حفاظت می کند. به عبارت دیگر ، مشاغل ، حصاری از الفاظ تکنولوژیک دور خود بر پا می کنند تا چشم های جستجوگر و خارجی نتوانند درون آن را ببینند.

برعکس برنارد شاو، من هیچ گونه شکایتی از این امر ندارم . برای این که خودم را صاحب حرفه و معلم می دانم و از الفاظ تکنولوژیک هم مثل بقیه خوشم می آید و اعتراضی به اعلام نظر افرادی که رازهای حرفه مرا نمی دانند و به داخل سالن می آیند، ندارم . این گونه افراد برخی اوقات عقیده ای تازه و یا بهتری ارائه می دهندو حتی مسائلی را که صاحبان حرفه آن را نادیده گرفته اند یادآور می شوند.

تصور می کنم بدین خاطر از من برای صحبت در این کنفرانس دعوت شده است. فکر می کنم درباره این که تکنولوژی چه بر سر فرهنگ می آورد ، چیزی می دانم و حتی درباره این که تکنولوژی چه چیزی را از فرهنگ کم می کند نیز مطالبی می دانم .در آغاز باید بگویم آنچه را که تکنولوژی از فرهنگ ها کم می کند موضوعی است که متخصصان کامپیوتر ، دانش کمی نسبت به آن دارند و بدین جهت ، هنوز صحبتی جدی وجامع درباره زبانهای تکنولوژی کامپیوتری نشنیده ام . این امر به نظرم عجیب می آید و مرا به فکر وا می دادرد که مبادا آنان چیز مهمی را مخفی می کنند. به عبارت دیگر ، چیزی که به نظر می رسد فقدان حس تواضع تکنولوژیک در بین کارشناسان است.

این را باید گفت : کسانی که تاریخ تکنولوژیک را مطالعه کرده اند می د انند که تغییرات تکنولوژیک یک نوع معامله یا بده و بستان بوده است : تکنولوژی  هم میگیرد و هم پس می دهد و در اغلب موارد ، این بده و بستان به طور مساوی نیست.

پیدایش روزنامه های چاپی خود مثال خوبی است ؛ صنعت چاپ ، از یک سو تفکر نوین فرد گرایی را موجب شد و از سوی دیگر حس قدیمی جامعه و آمیزش اجتماعی را از بین برد. چاپ نثر را به وجود آورد و موجب شد که شعر به صورت بیانی خوش رنگ و منحصر به قشرهای خاص عرضه شود.

چاپ امکان توسعه علوم جدید را به وجود آورد ولی مذهب عقلانی را به تمرین مجموعه ای از خرافات تبدیل کرد. چاپ به رشد و توسعه کشورها کمک کرد ولی میهن پرستی را به احساسی تلخ و روحیه کشتار تبدیل کرد . روش دیگر بیان این حقیقت این است که بگوییم تکنولوژی جدید معمولاً به بعضی از گروه ها فایده و به بقیه ضرر می رساند.

هنگامی که از تکنولوژی کامپیوتری سخن به میان می آید ، اغلب از منافع و فوایدش گفته می شود . کامپیوتر شگفتیهایی می آفریند که چشمها را خیره می کند و موجب می شود گروهی که از آن زیان دیده اند یا بازنده شده اند درست درنیابند که چه اتفاقی برای آنها افتاده است. به عبارت دیگر ، بازندگان به خاطر اینکه باور دارند دانش تخصصی اولیای تکنولوژی کامپیوتر ، بخشی از عقل است ، تسلیم می شوند. نتیجه آن میشود که بعضی از سوالها ، از قبیل اینکه کامپیوتر به چه کسانی قدرت و آزادی خواهد داد و از قدرت و آزادی چه کسانی کاسته خواهد شد، مطرح نمی شود.

صحبت هایی که تا حال کرده ام حاکی از آن است که این روند مانند یک توطئه طراحی شده است که تنها برندگان از اینکه چه چیزی را باخته و چه چیزی را بدست آورده اند اطلاع دارند ، اما عموم مردم نمی دانند که چه کار می کنند و امور به کجا منتهی خواهد شد. 

منبع:روزنامه جامجم دهه 70

انتشار در فضای مجازی:بسیج مهندسین استان فارس

/224224