اصطلاح اقتصاد مقاومتی پس از تشدید تحریم های یک جانبه و غیر انسانی علیه ایران در سال های اخیر ، توسط مقام معظم رهبری ابلاغ و ترویج شد و اهداف ان استفاده از توان داخلی و مقاومت در مقابل تحریم ها با ایجاد کمترین صدمات به اجتماع و مانع از بحران است.
به گزارش روابط عمومی بسیج سازندگی فارس: طبق
نظر دولت مردان ایران در تعریف اقتصاد مقاومتی ، ضرورت مقاومت برای بررسی
فشار ها و عبور از سختی ها برای رسیدن به نقاط مثبت مالی نیاز است.
اصطلاح
اقتصاد مقاومتی پس از تشدید تحریم های یک جانبه و غیر انسانی علیه ایران
در سال های اخیر ، توسط مقام معظم رهبری ابلاغ و ترویج شد و اهداف ان
استفاده از توان داخلی و مقاومت در مقابل تحریم ها با ایجاد کمترین صدمات
به اجتماع و مانع از بحران است.
اقتصاد مقاومتی به معنی تشخیص حوزه
های فشار و متعاقبا تلاش برای کنترل و بی اثر کردن آن تاثیر ها می باشد و
در شرایط آرمانی تبدیل چنین فشار هایی به فرصت است . ( مقام معظم رهبری )
طبق
نظر دولت مردان ایران در تعریف اقتصاد مقاومتی ، ضرورت مقاومت برای بررسی
فشار ها و عبور از سختی ها برای رسیدن به نقاط مثبت مالی نیاز است . ( مقام
معظم رهبری )
دشمن در طول چند دهه ی اخیر، تمام ابزار های مبارزه
با تفکر جمهوری اسلامی را امتحان کرده است ، اما همیشه ابزاری که مورد
استفاده قرار می داده است ابزار اقتصادی بوده است که امروزه تبدیل به آخرین
و موثر ترین ابزار دشمن شده است و این دلیلی جز ضعف اقتصاد و ناکار امدی
اقتصاد ایران ندارد زیرا اقتصاد ایران تا حدود ۸۰ % وابسته به نفت است و
همیشه با تحریم ها و اعمال فشار ها تحت تاثیر قرار می گیرد .
وابستگی به درآمد های حاصل از اقتصاد تک محصولی همیشه ابزاری برای سو استفاده دشمن بوده و هست .
از
ویژگی های زیان بار اقتصاد تک محصولی و صادرات نفت خام می توان به شکاف
طبقاتی ، فساد اقتصادی و اداری ، عدم شایسته سالاری علمی ، ضعف نظام
بانکداری ، بروکراسی عریض و طویل دولتی ، فضای کسب و کار و بیکاری تحصیل
کرده ها ، وجود سرمایه های سرگردان که ناشی از دستوری بودن نرخ ارز و نرخ
بهره می توان اشاره کرد .
در ساختن شاخص برای اقتصاد مقاومتی باید رفع این مشکلات مبنا و اساس قرار گیرد .
اقتصاد
مقاومتی به دنبال پیش بینی مشکلات این چنینی و ارائه ی راه حل های لازم
است . اقتصاد مقاومتی را به چهارگونه زیر می توان تقسیم کرد :
۱ . اقتصاد مقاومتی
۲. اقتصاد ترمیمی
۳ . اقتصاد دفاعی
۴ . اقتصاد الگو
اقتصاد
مقاومتی به معنای ریاضت اقتصادی نیست ، بلکه مفهوم شکوفایی اقتصاد و رفع
مشکلات موجود در زیر بخش های اقتصاد برای جلوگیری از امتیاز دهی به دشمنان و
بهبود سطح رفاه عموم مردم است .
اقتصاد مقاومتی لازم است در زیر بخش
های اقتصادی وارد شود به خصوص در بخش کالا های استراتژیک وارداتی و صادراتی
مانند : بخش استراتژیک کشاورزی ، دارو و..........
حوزه ی فعالیت
اقتصاد مقاومتی را می توان به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم بندی کرد ، زیرا
هر قدر که اقتصاد ایران در خارج نیاز به اقتصاد مقاومتی دارد ، در داخل
نیاز به مقابله با رانت خواران و مفاسد اقتصادی و سیاسی دارد .
مطمئنا
خواستگاه اقتصاد اسلامی نیز قلب انسان هاست و زمانی اقتصاد اسلامی در جامعه
جاری می شود که ابتدا مسئولین و مدیران ارشد در باطن خویش اقتصاد اسلامی
را بپذیرد و این تفکر را در عمل به بخش های مختلف جامعه القا کنند .
این
روش اقتصادی از نظر تعریف با اقتصاد دریافتی تفاوت دارد . اقتصاد مقاومتی
به صورت کلی باعث به وجود آمدن استقلال اقتصادی می شود و اقتصاد استقلالی
باعث عدم تزلزل در برابر تحریم های یکجانبه می شود و در واقع توسعه اقتصادی
، شکوفایی و پویایی اقتصادی را به همراه دارد.
اقتصاد مقاومتی چیست :
امروزه
جمهوری اسلامی ایران در حوزه های اقتصادی خود با مسائل یا مفاهیمی مواجه
است که تا کنون چه در عرصه ی نظر و در کتاب های درسی و چه در عرصه ی عمل و
تجارب بشری مشابه و ما به ازای واقعی نداشته است . بنابراین خود انقلاب
اسلامی مکلف به نوآوری و ابتکار و نظریه پردازی و الگو سازی در این عرصه
های جدید اقتصادی است . یکی از این مفاهیم ، اقتصاد مقاومتی است و چگونگی
واکنش به آن هم امری بدیهی است . ابتدا لازم است که یک تبین وتعریف علمی از
اقتصاد مقاومتی ارائه می شود .
مروری بر عناصر اصلی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی :
سبک زندگی اقتصادی جهادی
اهمیت فرهنگ سازی اقتصادی / اصلاح نظام آموزشی
پیشگامی دولت در بستر سازی
رصد و دیده بانی فضای اقتصادی داخلی و بین المللی
استفاده از همه ی ظرفیت های دولتی و مردمی
حمایت از تولید ملی و فعالان اقتصادی
تحقق اقتصاد مردمی
اصلاح نظام تبلیغاتی
گرایش کارافرینانه و خلاقانه
نقش شرکت های دانش بنیان در اقتصاد مقاومتی
در این راستا پیشنهاد می گردد راهکار هایی در این خصوص در سازمان شهرداری در نظر گرفته شود :
تسهیل
و شفاف سازی در زمینه سرمایه گذاری بخش خصوصی در رابطه با وظایفی که بر
عهده شهرداری هاست ، به مانند ایجاد توسعه پارک ها و فضای سبز که نیازمند
کسب موارد قانونی جهت اجازه شهرداری جهت واگذاری این امور طبق روش شفاف و
روشن به سرمایه گذاران است . با کاهش هزینه های شهرداری مشارکت بخش خصوصی
را دراداره شهر توسعه داده و باعث می شود تا خدمات با کیفیت و سرعت بالاتری
به شهروندان ارائه شود .
سرمایه گذاری در بخش های استراتژیک به دلیل
اینکه شهرداری همیشه بودجه ای دائمی دارد و با صرف قسمتی از این درآمد در
بخش های استراتژیک می تواند به نوبه خود قسمتی از نیاز های کشور را برطرف
کند مثل بخش استراتزیک کشاورزی
احداث شهرک های صنعتی و مناطق ویژه
اقتصادی کشور در داخل حریم شهرهایی که به کشورهای منطقه دسترسی دارند جهت
کارافرینی ، ایجاد اشتغال ، توسعه اقتصادی بر پایه صادرات به کشور های
منطقه و افزایش درآمد پایدار شهرداری ها لازم می نماید . این امر مستلزم
وجود زیر ساخت های لازم برای دسترسی به کشور های همجوار است .
سرمایه
گذاری در زمینه های ارائه خدمات درمانی که هم اکنون یکی از مزیت های
جغرافیایی شهرداری نسبت به پراکندگی جغرافیایی آن ها و با توجه به سنگین
بودن هزینه های درمان و ضعیف بودن مردم در پرداخت هزینه های درمانی
ایجاد
شهر الکترونیک برای کلانشهر ها و شهر های مراکز استان ها گامی بزرگ برای
کاستن از هزینه های شهرداری ها و همچنین هزینه های حمل و نقل و افزایش
کیفیت خدمات شهرداری هاست .
الزام قانونی در این مورد می تواند باعث تشریح و قدرتمند کردن مدیریت پایدار شهرهای کشور گردد .
حفظ
درآمد پایدار و مدیریت هزینه های شهرداری نیازمند شهروندان مسئول است .
شهروندانی که درآمد های قانونی شهرداری را تامین می کنند و در استفاده از
فضا ها و خدمات شهر به صورت مسئولیت پذیر عمل می کنند . این فرهنگ سازی
نیازمند همکاری های نزدیک بین رسانه ملی و نهاد های مختلف و مراکز دانشگاهی
به صورت گسترده است . ایجاد الزامات قانونی برای روند پایدار برای تربیت
شهروند مسئول و مدیران پاسخگو می تواند به بسیاری از مشکلات اقتصادی –
فرهنگی جامعه پاسخگو باشد .
انچه که از روایات و آیات استنتاج می
شود این است که اقتصاد در مفهوم اندیشه اسلامی یک مفهوم و یک مقوله توازنی ،
هم در مقوله مادی و هم معشیت است . در تفکر اسلامی هر تلاشی برای ایجاد
توازن در معیشت امری اقتصادی محسوب می شود . این توازن ، قلمروهای مختلفی
دارد ما در دنیایی زندگی می کنیم که مبادله در ان وجود دارد و در این
مبادله هزینه ، منافع و درآمد وجود ندارد ، از این رو در تفکر اسلامی
اقتصاد برابر است با توازن در زندگی و معیشت ، اقتصاد از این حیث نوعی بی
نیازی است ، یعنی می بایست به کمک توازن ها نیاز ها را رفع کنیم .
منظور
از اقتصاد واقعی یک اقتصاد مقاومتی فعال و پویاست نه یک اقتصاد منفعل و
بسته ، چنانکه مقاومت برای دفع موانع پیشرفت و کوشش در مسیر مهم حرکت و
پیشرفت تعریف می شود .
اقتصاد مقائمتی باید الهام گرفته از نظام فرهنگی
اسلامی و مبتنی بر فرهنگ دینی باشد . توجه ویژه به توان و قدرت و استعداد و
ظرفیت ملت در این موضوع ضروری است .
اقتصاد مقاومتی نیازمند مقاومت مدبرانه است .
مفهوم اقتصاد مقاومتی و تفاوت آن با ریاضت اقتصادی :
اقتصاد
مقاومتی یعنی تشخیص حوزه های فشار یا در شرایط کنونی تحریم و در پی آن
تلاش برای کنترل و بی اثر کردن و در شرایط آرمانی تبدیل چنین فشارهایی به
فرصت که به طور قطع با ورود و مشارکت همگانی و اعمال مدیریت های عقلایی و
مدبرانه پیش شرط و اندام چنین موضوعی است .
اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی ها و تاکید روی مزیت های تولید داخل و تلاش برای خود اتکایی است .
نتیجه گیری
با
توضیحات به این موضوع پی می بریم که با تدبیر و مدیریت درست و جهادی و
سرمایه گذاری در بخش های استراتژیک با استفاده از سرمایه های پایدار سازمان
های پویا و بزرگ مثل شهرداری ها می توان در زمینه اقتصاد مقاومتی پیشرفت
های لازم را داشت و نمونه ای از اقتصاد مقاومتی و بدون اتکا به اقتصاد تک
محصولی را پیاده سازی کرد . برای مثال اگر شهرداری ها از شرکت های دانش
بنیان استفاده کند ابتدا مشکلات خود را حل کرد و بعد مشکل اشتغال را حل
کرده و سپس مشکل شرکت دانش بنیان و ... که همه ی این ها در راستای اقتصاد
مقاومتی می تواند طرحی نوین برای چرخه ی اقتصاد کشور باشد .
نویسنده: استاد فراز صادقی مقدم