مقاومت ابعاد گوناگونی دارد ازجمله مقاومت در بعد اقتصادی می باشد که امروز مورد تجاوز خباثت بار استکبار جهانی قرار گرفته است که در مقابل آن، ملت بزرگ ایران اسلامی تکلیف خود را ایستادگی و مقاومت می دانند. برای این ایستادگی در عرصه اقتصادی رهبر فرزانه انقلاب امام خامنه ای(مد ظله العالی) جهاد اقتصادی و به دنبال آن توجه به تولید ملی و حمایت ازکار و سرمایه ایرانی و برای مقابله با تحریمهای اقتصادی نظام سلطه جهانی اجرای اقتصاد مقاومتی اقدام وعمل را در دستور کار نظام اسلامی قرار داده اند. که در زیر اقتصاد مقاومتی از نگاه امام خامنه ای(مد ظله العالی)مورد بررسی قرار گرفته است.
== هدف اقتصاد مقاومتی : (مقابله با فشارهای اقتصادی دشمن)
امام خامنه ای(مد ظله العالی):
« راه مقابله با فشارهای اقتصادی [دشمن] اجرای( اقتصاد مقاومتی) است »
امام خامنه ای(مد ظله العالی)درمورد هدف دشمن می فرماید:
« همهى كسانى كه ناظر مسائل گوناگون بودند، ميتوانستند حدس بزنند كه هدف دشمن، فشار اقتصادى بر كشور است. معلوم بود و طراحىها نشان ميداد كه اينها ميخواهند بر روى اقتصاد كشور متمركز شوند. اقتصاد كشور ما براى آنها نقطهى مهمى است»
= منظور اقتصاد مقاومتی:
1- تلاش در جهت ارتقاء رشد ملی
2- بالا بردن رفاه ملی در تراز جامعه اسلامی
3- تلاش در جهت ارتقاء رضایتمندی مردم
4- عمق بخشی مقبولیت نظام اسلامی در بین آحاد مردم
5- خنثی نمودن تحریمهای دشمن در عرصه اقتصادی
6- رسیدن نظام مقدس جمهوری اسلامی به استقلال اقتصادی
امام خامنه ای (مد ظله العالی) در مورد حرکات دشمن می فرماید:
« هدف دشمن اين بود كه بر روى اقتصاد متمركز شود، به رشد ملى لطمه بزند، به اشتغال لطمه بزند، طبعاً رفاه ملى دچار اختلال و خطر شود، مردم دچار مشكل شوند، دلزده بشوند، از نظام اسلامى جدا شوند؛ هدف فشار اقتصادى دشمن اين است، و اين محسوس بود؛ اين را انسان ميتوانست مشاهده كند»
راهکارهای عملی اقتصاد مقاومتی :
« مردمی کردن اقتصاد، توانمند سازی بخش خصوصی، کاهش وابستگی به نفت، مدیریت مصرف، استفاده از زمان، منابع و امکانات، حرکت بر اساس برنامه و پرهیز از تغییر ناگهانی قوانین، از ارکان "اقتصاد مقاومتی" است»
1- مردمی کردن اقتصاد
الف) اجرای دقیق سیاست های اصل 44 قانون اساسی.
« اين سياستهاى اصل 44 كه اعلام شد، ميتواند يك تحول به وجود بياورد؛ و اين كار بايد انجام بگيرد. البته كارهائى انجام گرفته و تلاشهاى بيشترى بايد بشود..»
ب) توانمند سازی بخش خصوصی
« بخش خصوصى را بايد توانمند كرد؛ هم به فعاليت اقتصادى تشويق بشوند، هم سيستم بانكى كشور، دستگاههاى دولتى كشور و دستگاههائى كه ميتوانند كمك كنند - مثل قوهى مقننه و قوهى قضائيه - كمك كنند كه مردم وارد ميدان اقتصاد شوند»
2- کاهش وابستگی اقتصاد کشور به نفت
الف) جایگزین کردن صادرات غیر نفتی
« تحصیل ثروت از راه فروش نفت، پیشرفت نیست. باید بجایی برسیم که هر وقت اراده کردیم چاههای نفت را ببندیم.»
« راه نجات از این وضعیت، تکیه به علم و شرکتهای دانش بنیان است».
ب) توجه جدی به صنایع دانش بنیان(انرژی هسته ای...)
« اگر بتوانیم اقتصادمان را بر پایه دانش قرار دهیم، این کار نه تنها قدرت اقتصادی، بلکه قدرت سیاسی و فرهنگی به کشور خواهد داد، این همان چیزی است که ملتهای مسلمان امروز به آن احتیاج دارند »
« امروز صنايع دانشبنيان از جملهى كارهائى است كه ميتواند اين خلأ را تا ميزان زيادى پر كند. ظرفيتهاى گوناگونى در كشور وجود دارد كه ميتواند اين خلأ را پر كند. همت را بر اين بگماريم؛ برويم به سمت اين كه هرچه ممكن است، وابستگى خودمان را كم كنيم.»
3- مدیریت مصرف(اصلاح الگوی مصرف)
الف)مصرف متعادل و پرهیز از اسراف و تبذیر:
« يعنى مصرف متعادل و پرهيز از اسراف و تبذير. هم دستگاههاى دولتى، هم دستگاههاى غير دولتى، هم آحاد مردم و خانوادهها بايد به اين مسئله توجه كنند؛ كه اين واقعاً جهاد است.»
« امروز پرهيز از اسراف و ملاحظهى تعادل در مصرف، بلاشك در مقابل دشمن يك حركت جهادى است؛ انسان ميتواند ادعا كند كه اين اجر جهاد فىسبيلاللّه را دارد.»
ب)مصرف کالای تولید داخلی به جای مصرف تولید مشابه خارجی:
« اين را همهى دستگاههاى دولتى توجه داشته باشند - دستگاههاى حاكميتى، مربوط به قواى سهگانه - سعى كنند هيچ توليد غير ايرانى را مصرف نكنند؛ همت را بر اين بگمارند. »
«آحاد مردم هم مصرف توليد داخلى را بر مصرف كالاهائى با ماركهاى معروف خارجى - كه بعضى فقط براى نام و نشان، براى پز دادن، براى خودنمائى كردن، در زمينههاى مختلف دنبال ماركهاى خارجى ميروند - ترجيح بدهند. خود مردم راه مصرف كالاهاى خارجى را ببندند.»
4- بالا بردن تولید ملی با حمایت از کار و سرمایه ایرانی
« رشد توليد كشور، رشد اقتصادى كشور، مايهى اقتدار يك كشور است.. با رشد توليد، يك كشور در دنيا اقتدار حقيقى و آبروى بينالمللى پيدا ميكند. اين كار بايستى به انجام برسد»
الف)حمایت از نیروی کار(کارگر) و ارزش کار :
« كاهش نرخ بيكارى و افزايش اشتغال در كشور، از جملهى مسائل بسيار اساسى و مهم است.»
«يكى از كارهاى مهم در اين باب، ايجاد تعاونىهاست، كه به وسيلهى تعاونىها سرمايههاى بزرگ تشكيل بشود و بتوانند در مسائل مهم اقتصادى كشور سرمايهگذارى كنند و گرههاى مهم را باز كنند و دولت بتواند اين كار را انجام دهد. بايستى زيرساختهاى حقوقى و قانونىاش آماده شود. اين، يعنى حمايت از شكوفائى كار»
ب) حمایت از سرمایه ایرانی و کار آفرینان:
« از جملهى مسائل بسيار اساسى و مهم است. همچنين مسئلهى افزايش سرمايهگذارى بخش خصوصى و كمك به بخش خصوصى كه بتواند در زمينهى مسائل اقتصادى كشور سرمايهگذارى كند، از جملهى مسائل مهم و اساسى است»
« حركت بر اساس برنامه، يكى از كارهاى اساسى است. تصميمهاى خلقالساعه و تغيير مقررات، جزو ضربههائى است كه به «اقتصاد مقاومتى» وارد ميشود و به مقاومت ملت ضربه ميزند. اين را، هم دولت محترم، هم مجلس محترم بايد توجه داشته باشند؛ نگذارند سياستهاى اقتصادى كشور در هر زمانى دچار تذبذب و تغييرهاى بىمورد شود»
5- روحیه جهادی در عرصه اقتصادی
الف) ورود به عرصه اقتصادی با نیت فی سبیل الله
« امروز در اين برههى از زمان، مسئلهى اقتصادى از همهى مسائل كشور فوريت و اولويت بيشترى دارد. اگر كشور عزيز ما بتواند در زمينهى مسائل اقتصادى، يك حركت جهادگونهاى انجام بدهد»
« روحيهى جهادى لازم است. ملت ما از اول انقلاب تا امروز در هر جائى كه با روحيهى جهادى وارد ميدان شده، پيش رفته؛ اين را ما در دفاع مقدس ديديم، در جهاد سازندگى ديديم، در حركت علمى داريم مشاهده ميكنيم. اگر ما در بخشهاى گوناگون، روحيهى جهادى داشته باشيم؛ يعنى كار را براى خدا، با جديت و به صورت خستگىناپذير انجام دهيم - نه فقط به عنوان اسقاط تكليف - بلاشك اين حركت پيش خواهد رفت»
« امروز پرهيز از اسراف و ملاحظهى تعادل در مصرف، بلاشك در مقابل دشمن يك حركت جهادى است؛ انسان ميتواند ادعا كند كه اين اجر جهاد فىسبيلاللّه را دارد»
ب) برای مقابله با دشمنان نظام اسلامی در عرصه اقتصادی.
« مواجههى هوشمندانه و مقتدرانه با تحريمهائى است كه غرب به سردمدارى آمريكا و متأسفانه پيروى كوركورانهى بعضى از دولتهاى اروپائى از آمريكا عليه ايران اعمال كرد»
د)برای رسیدن نظام اسلامی به استقلال اقتصادی دینی.
« از مسئولان کشور چه در دولت، چه در مجلس، چه در بخشهای دیگری که مربوط به مسائل اقتصادی می شود، و همچنین از ملت عزیزمان انتظار دارم که در عرصه اقتصادی با حرکت جهادگونه کار کنند، حرکت طبیعی کافی نیست، باید در این میدان حرکت جهشی و مجاهدانه داشته باشیم.»
« استحكام معنويت و روح ايمان و تدين در جامعه است. عزيزان من! اين را همه بدانند؛ تدين جامعه، تدين جوانان ما، در امور دنيائى هم به ملت و به جامعه كمك ميكند. خيال نكنند كه متدين شدن جوانان، اثرش فقط در روزهاى اعتكاف در مساجد يا در شبهاى جمعه در دعاى كميل است. اگر يك ملت جوانانش متدين باشند، از هرزگى دور خواهند شد؛ از اعتياد دور خواهند شد؛ از چيزهائى كه جوان را زمينگير ميكند، دور خواهند شد؛ - استعداد آنها به كار مىافتد، كار ميكنند، تلاش ميكنند؛ در زمينهى علم، در زمينهى فعاليتهاى اجتماعى، در زمينهى فعاليتهاى سياسى، كشور پيشرفت ميكند. در اقتصاد هم همين جور است. روحيهى معنويت و تدين، نقش بسيار مهمى دارد»
6- مقاومت مدبرانه در مقابل تحریم ها
الف) تبدیل تهدید به فرصت:
« چالش هست؛ اما در قبال چالش، توان و قدرت و استعداد و ظرفيت هم وجود دارد. اين، معناى وضعيت بدر و خيبر است. اگر اين ظرفيت را به ميدان آورديم، اگر نقاط ضعف را كم كرديم، پيشرفت خواهيم كرد.»
ب) داشتن روحیه خطر پذیری:
« با توكل به خداى متعال، و با تدبير و درايت لازم، بايد خطرپذيرى وجود داشته باشد؛ اين را بايد همه داشته باشيم»
ج) ایجاد روحیه متناسب بافرهنگ اسلامی:
« ما هنوز آن حالت لازمِ متناسب اسلامى را در ميدان كار و اينها در خودمان به وجود نياورديم؛ يك قدرى دچار تنبلى هستيم؛ اين جزو ميراثهاى دوران استبداد و تسلط ديكتاتورى بر كشور است. وقتى در يك كشورى ديكتاتورى بود، مردم تنبل ميشوند؛ استعدادها به ميدان تجربه و عمل وارد نميشوند. اين ميراث دوران استبداد است كه در ما وجود دارد. بايد تنبلى را كنار بگذاريم.[با وجدان کاری و همت مضاعف کار مضاعف]»
د) ناامید نمودن دشمن از تاثیر گذاری تحریمها در امروز و آینده:
« اگر كشور در مقابل فشارهاى دشمن - از جمله در مقابل همين تحريمها و از اين چيزها - مقاومت مدبرانه بكند، نه فقط اين حربه كُند خواهد شد، بلكه در آينده هم امكان تكرار چنين چيزهائى ديگر وجود نخواهد داشت؛ چون اين يك گذرگاه است، اين يك برهه است؛ كشور از اين برهه عبور خواهد كرد. اين چيزهائى كه الان آنها تهديد ميكنند، تحريم ميكنند، جز آمريكا و جز رژيم صهيونيستى، هيچ كس ذىنفع از اين تحريمها نيست. ديگران را با زور و با فشار و با رودربايستى و با اين چيزها وارد ميدان كردند. خب، پيداست كه زور و فشار و رودربايستى نميتواند خيلى ادامه پيدا كند - يك مدتى است»
7- حفظ اتحاد و انسجام ملی:
الف)بین خود مردم با همدیگر:
« بين خود مردم اتحاد و وحدت وجود دارد، بايستى باقى بماند و روزبهروز تقويت شود. يكى از نقشههاى بزرگ دشمنان ملت ايران، ايجاد تفرقه و شكاف در داخل بوده است؛ به بهانهى قوميت، به بهانهى مذهب، به بهانهى گرايشهاى سياسى، به بهانهى جناحبندىها، به بهانههاى گوناگون. اتحاد را بايد حفظ كرد. خوشبختانه ملت ما آگاهند. همهى كسانى كه به كشورشان علاقهمندند، به نظام مردمسالارى دينى - كه مايهى افتخار امروز ملت ايران است - علاقهمندند، بايد با هم هماهنگى داشته باشند»
ب) بین مردم و مسئولین:
« مردم به مسئولينِ خودشان علاقهمندند، به آنها اعتماد دارند، به آنها كمك ميكنند، با آنها همراهى ميكنند، بين خود مردم اتحاد و وحدت وجود دارد، بايستى باقى بماند و روزبهروز تقويت شود»
ج) بین مسئولین با همدیگر
« مسئولين كشور هم همين جور؛ آنها هم بايد سعى كنند اگر گلهاى از هم دارند - كه گاهى ممكن است اين گلهها بحق هم باشد - اين گله را در معرض افكار عمومى مطرح نكنند؛ اين ضربهى به اتحاد ملى است؛ اين را همه توجه داشته باشند. من به مسئولين كشور به طور جد اين را تذكر و هشدار ميدهم.»
« مسئولان عزيز كشور بدانند كه اين در بين مردم هم هيچگونه آبرو و وجههاى ايجاد نميكند كه ما مشكلات را هى به گردن اين و آن بيندازيم. نه، يك مشكلاتى وجود دارد؛ بايد حل كرد و ميتوانيم هم حل كنيم؛ ما از حل مشكلاتمان ناتوان نيستيم.»
8- استفاده از زمان، منابع و امکانات:
الف) زمان: « نظام جمهورى اسلامى از همهى اين دشوارىها و گردنههاى سخت عبور كرده. مگر عبور نكرديم؟ مگر متوقف مانديم؟ مگر توانستند به جمهورى اسلامى ضربه وارد كنند؟ مگر توانستند به آرمانها و اصول جمهورى اسلامى خدشهاى وارد كنند؟ نتوانستند»
« اين يك گذرگاه است، اين يك برهه است؛ كشور از اين برهه عبور خواهد كرد. اين چيزهائى كه الان آنها تهديد ميكنند، تحريم ميكنند، جز آمريكا و جز رژيم صهيونيستى، هيچ كس ذىنفع از اين تحريمها نيست. ديگران را با زور و با فشار و با رودربايستى و با اين چيزها وارد ميدان كردند. خب، پيداست كه زور و فشار و رودربايستى نميتواند خيلى ادامه پيدا كند - يك مدتى است - شاهدش هم اين است كه مجبور شدند بيست تا كشور را از همين تحريمهاى نفتى و امثال اينها استثناء كنند! ديگرانى هم كه استثناء نشدند، خودشان مايل نيستند، و بيش از آنچه كه ما بخواهيم يا همان اندازه كه ما ميخواهيم، آنها دنبال راهحل ميگردند. بنابراين بايستى مقاومت كرد.»
ب) منابع و امکانات:
« ما كشور قدرتمندى هستيم. ما كشور دارا و توانائى هستيم. از لحاظ منابع، ما در رتبههاى بالاى جهانى هستيم. در بعضى از منابع، رتبهى اوّليم. در تركيب نفت و گاز، ما در دنيا اوّليم. از همهى كشورهائى كه داراى نفت هستند يا داراى گاز هستند، مجموع نفت و گاز ما بيشتر است. از لحاظ منابع و معادن اساسى، كشور غناى بالا و فراوانى دارد.»
« از لحاظ نيروى انسانى، ما هفتاد و پنج ميليون نفر جمعيت داريم؛ اين جمعيت عامل خيلى مهمى است.من اين را همين جا عرض بكنم؛ جمعيت جوان و بانشاط و تحصيلكرده و باسواد كشور، امروز يكى از عاملهاى مهم پيشرفت كشور است. در همين آمارهائى كه داده ميشود، نقش جوانهاى تحصيلكرده و آگاه و پرنشاط و پرنيرو را مىبينيد»
9- مدیریت افکار عمومی
الف) تشویق به فعالیت اقتصادی:
امام خمینی(ره) قطع وابستگی را شرعا واجب فرمودند:
((شرعا بر همه شما واجب است که همت کنید تا آخرین رگ و ریشه های وابستگی این کشور به بیگانگان را در هر زمینه ای قطع نمایید، که انشاء الله خواهید کرد))
امام خمینی(ره) تلاش عرصه اقتصادی را جنگ اقتصادی می داند و حکم به محاربه بین اسلام و کفر را صادر فرمودند:
((شما در حال جنگید، در حال جنگ اقتصادی، و این خود یک محاربه ای بین اسلام و کفر است. باید کوشش کنیم و اقتصاد خودمان را اداره نماییم))
« مجاهدت اقتصادی، حضور جهادگونه در عرصه های اقتصادی، برای ملت ایران یک ضرورت است»
« بخش خصوصى را بايد توانمند كرد؛ هم به فعاليت اقتصادى تشويق بشوند»
ب) استقلال اقتصادی حق مسلم ملت ایران:
« از ملت عزیزمان انتظار دارم که در عرصه اقتصادی با حرکت جهادگونه کار کنند، حرکت طبیعی کافی نیست، باید در این میدان حرکت جهشی و مجاهدانه داشته باشیم.»
« مجاهدت اقتصادی، حضور جهادگونه در عرصه های اقتصادی، برای ملت ایران یک ضرورت است»
امام خمینی(ره)فرمودند:
((من مطمئنم که ملت عزیز ایران یک لحظه استقلال و عزت خود را با هزار سال زند گی در ناز و نعمت، ولی وابسته به بیگانگان معاوضه نمی کند.))
انشاءالله اقشار مختلف مردم و همه دست اندکاران نظام اسلامی با عمل به این فرامین، راه مقابله با تحریمها را با توکل بر خداوند متعال و ایستادگی و مقاومت ادامه خواهد داد و دشمن را ناکام، و سرافرازی دیگری برای ملت قهرمان ایران اسلامی در ان مقطع از زمان رقم خواهد زد.