عيد پاك[1] روز ديني مسيحيان
به عنوان نمونه مسيحيان روز «عيد پاك» كه سابقه اي ديرينه دارد را همه ساله بعنوان مهمترين روز ديني خود،جشن مي گيرند.اين روز در تقويم مسيحيان،تعطيل است و پيروان دين مسيح با حضور در كليساها مراسمات مختلفي را برگزار و به جشن و سرور مي پردازند.
كارناوال يهودي ها در«پوريم»[2]
پوريم نام يكي از اعياد بزرگ مذهبي در دين يهود است. يهوديان روز چهارده وپانزده آدار در تقويم عبري را«پوريم» ناميده وآن را جشن مي گيرند.[3] در اين مراسمات كه در كنيسه ها برگزار مي شود،يهوديان همراه با خواندن كتاب استر[4] به جشن مي پردازند. بعد از مراسم كودكان ونوجوانان يهودي نقاب و لباس هاي رنگارنگ مي پوشند و در اسرائيل و شهرهاي يهودي نشين كارناوال شادي راه مي اندازند.اين مراسم با استفاده از استبداد رسانه اي يهود بصورت گسترده تبليغ واطلاع رساني مي شود.
اما مسلمانان...
همه ساله حدود 5/5ميليون مسلمان از سراسر دنيا نيز در ايام حج به مكه سفر كرده و مناسك ديني خود را انجام مي دهند اما بواسطه محدوديت هاي اعمالي از سوي حكومت،هيچگاه اسلام ناب محمدي ومعارف علوي نتوانسته در حج آنگونه كه بايسته است تبليغ و تبيين شود.اسلامي كه اگر زيبايي هاي آن به سمع ديگران برسد،به فرموده امام رضا(ع)؛ناگزير به تبعيت از ما-اهل بيت- روي خواهند آورد.[5]لذا اجتماع بزرگي كه مي تواند ظرفيتي جهت همبستگي شيعيان باشد به خط مقدم شبهه افكني عليه مذهب اثني عشري تبديل شده.
«اربعين»، فرصتي طلايي
خلا وجود اجتماعي عظيم و بين المللي در ميان شيعيان را حضور ميليوني در ايام اربعين پر ميكند. كربلا مي تواند«نماد» تبلور وحدت وبيعت با امام باشد كه «نمود»ي جهاني خواهد داشت.شروع جاذبه مغناطيس حسيني در روز اربعين است، اين همان مغناطيسي است كه امروز هم با گذشت قرنهاي متمادي در دل من و شما هست[6]
لذا در حج اگر نميتوان پيام مقدس شيعه را به نحو احسن منتشر كرد، در كنگره عظيم حسينيان و با حضور پرشكوه شيعيان، مي توان آن را جهاني كرد.در واقع حج حسينيان در كربلا و سعي بين صفا ومروه آنها در بين الحرمين و لباس احرام آنها، لباس عزاي سيدالشهدا مي باشد.
پياده روي موضوعيت دارد
بنا به فرموده امام عسكري(ع)؛يكي از نشانه هاي مومن-كه در اين روايت مقصود شيعه است-ريارت سيدالشهدا در روز اربعين مي باشد.[7]زيارتي كه با پاي پياده رفتنِ آن هم «موضوعيت» دارد. چرا كه امام صادق(ع) به يكي از دوستان خود ميفرمايد: قبر حسين(ع) را زيارت كن و ترك مكن. پرسيدم: ثواب كسي كه آن حضرت را زيارت كند چيست؟ حضرت فرمود: كسي كه با پاي پياده به زيارت امام حسين(ع) برود خداوند به هر قدمي كه برميدارد يك حسنه برايش نوشته و يك گناه از او محو ميفرمايد و يك درجه مرتبهاش را بالا ميبرد.[8]ايشان در جاي ديگري مي فرمايند: كسي كه به قصد زيارت امام حسين(ع) از منزلش خارج شود اگر پياده باشد، خداوند بابت هر قدمي كه براي زيارت اباعبدالله بر ميدارد، يك حسنه مينويسد و يك سيئه از او محو ميكند. وقتي كه به حرم ميرسد، خداوند او را جزء صالحين برگزيده مينويسد. وقتي مناسك او تمام شد، خداوند نام او را جزء فائزين مينويسد. وقتي ميخواهد بازگردد يك فرشتۀ الهي در مقابل او قرار ميگيرد و ميگويد: رسول خدا(ص) به شما سلام ميرساند، و پيغام ميدهد (مژده ميدهد): عملت را از سر بگير كه تمام گناهان گذشتهات بخشيده شده است.[9]
سنت پياده روي، سابقه اي تاريخي دارد
از جهتي جريان پياده روي براي زيارت سيدالشهدا در روز اربعين سابقه اي تاريخي نيز دارد؛ زيارت كربلا با پاي پياده در زمان «شيخ انصاري»[10]رسم بوده است، اما در برههاي از زمان به فراموشي سپرده ميشود كه در نهايت توسط «شيخ ميرزا حسين نوري» دوباره احيا ميشود.ايشان آخرين بار در سال 1319 هجري با پاي پياده به زيارت حرم أباعبدالله حسين(ع) رفت.
با اينكه زيارت سيدالشهدا(ع) در اكثر برهههاي تاريخي به سختي انجام ميشد و جان زائران در خطر بود، اما با اين وجود زائران، عاشقانه خطرات را به جان ميخريدند و به پابوسي امام حسين(ع) در روز اربعين نائل ميشدند.
تمرين سبك زندگي اسلامي
ناگفته نماند در اين ايامِ سراسر شور توأم با معرفت و در مسير«طريق الحسين» كه از شهرهاي مختلف به كربلا منتهي مي شود، شيعيان همديگر را فقط با اين دو عنوان مي شناسند،«زائر الحسين» يا «خادم الحسين» كه اين خود شيوه ومظهري از سبك زندگي اسلامي است.
حالات زيباي زائران در ارتباط معنوي با وجود مقدس سيدالشهدا(ع)، برخورد كريمانه خادمان هيئات-كه كاملا مردمي برپا شده اند-،به منظور پذيرايي، ايثار واحترام به همديگر، رعايت حال بزرگان و پيرغلامان حسيني، تكريم سادات و در نهايت فيض قرائت زيارت اربعين در كنار مضجع نوراني امام حسين(ع) از جمله آثار وبركاتي است كه مي توان براي مسافران اين سفر نوراني بر شمرد.
نقش وجايگاه زائرين سيدالشهدا(ع)
نفس زيارت سيد و سالار شهيدان از مصاديق تعظيم و بزرگداشت شعائر الهي[11] و از جلوه هاي محبت و دوستي با اهل بيت و از موارد عمل به آيه مودت[12] است.زائرين سيدالشهدا قبل از همه وارد بهشت ميشوند[13] و با زيارت سيد الشهدا گناهانشان محو وعمرشان طولاني و روزيشان زياد وغم واندوهشان برطرف مي شود.[14] البته اين سنت قديمي كه پس از به درك واصل شدن ديكتاتور عراق، چند صباحي است به تكاپو افتاده، اگر آسيب شناسي فرهنگي نشود، قطعا آثار منفي در پي خواهد داشت چرا كه هر پديده اي را آفتي تهديد ميكند. به نظر ميرسد كه اگر ظرفيت اين سنت زيارتي بستري براي انجام كار فرهنگي شود، قطعا اثرات و بركات آن بيش از چيزي خواهد شد، كه امروزه دارد.[15].
حجت الاسلام و مسلمين ميلاد عچرش
والسلام عليكم و رحمه الله
[1] easter
[2] poorim
[3] در اين مراسمات شيريني هاي مخصوصي با دانه هاي خشخاش توزيع مي شود
[4] ESTHER
[5] عن الامامُ الرِّضا عليه السلام : «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْيا
أمْرَنا،»[قال الرّاوي:] فَقُلْتُ لَهُ: «فَكَيْفَ يُحْيِي أمْرَكُمْ؟»
قالَ: «يَتَعَلَّمُ عُلُومَنا و يُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ
عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعُونا.» ميزان الحكمة، ج 8، ح 13797.
[6] آيت الله سيد علي خامنه اي، اول فرودين سال 1385
[7] بحار الانوار،علامه مجلسي،ج98،ص348
[8] كامل الزيارات،ابن قولويه،ص134 (عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَيْمُونٍ
الصَّائِغِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: يَا عَلِيُّ زُرِ
الْحُسَيْنَ وَ لَا تَدَعْهُ. قَالَ قُلْتُ: مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ
الثَّوَابِ؟ قَالَ مَنْ أَتَاهُ مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ
خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَي عَنْهُ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً؛)
[9] همان ، ص132-«مَنْ خَرَجَ مِنْ مَنْزِلِهِ يُرِيدُ زِيَارَةَ قَبْرِ
الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ ص، إِنْ كَانَ مَاشِياً، كَتَبَ اللَّهُ لَهُ
بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَي عَنْهُ سَيِّئَةً، حَتَّي إِذَا صَارَ
فِي الْحَائِرِ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْمُصْلِحِينَ الْمُنْتَجَبِينَ،
حَتَّي إِذَا قَضَي مَنَاسِكَهُ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْفَائِزِينَ،
حَتَّي إِذَا أَرَادَ الِانْصِرَافَ أَتَاهُ مَلَكٌ فَقَالَ: إِنَّ رَسُولَ
اللَّهِ ص يُقْرِؤُكَ السَّلَامَ وَ يَقُولُ لَكَ: اسْتَأْنِفِ الْعَمَلَ
فَقَدْ غُفِرَ لَكَ مَا مَضَي»
[10] (متوفي سال 1281 قمري)
[11] قرآن كريم،سوره حج،آيه32«ذَلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَي الْقُلُوبِ»
[12] همان،سوره شوري،آيه23«
ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا
الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا
الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَي وَمَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ
فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ»
[13] كامل الزيارات،ابن قولويه،ص448
[14] همان،باب61
[15] غرر الحكم ، ص431 (قال الإمامُ عليٌّ عليه السلام : لكلِّ شيءٍ آفةٌ...)