تولید نخستین نرم افزار سه بعدی بازدید مجازی مناطق راهیان نور

به گزارش ستاد حفظ آثار به نقل از گروه حماسه و مقاومت خبرگزاری فارس، نخستین نرم افزار بازدید مجازی مناطق عملیاتی جنوب کشور با نام «مٌلک آسمان» توسط جمعی از فعالان فرهنگیِ سایت جامع عاشورا در موسسه فرهنگی رسانه ای صف تولید گردیده و محصولی متمایز جهت معرفی دفاع مقدس و مناطق عملیاتی راهیان نور به اقشار مختلف از جمله جوانان می باشد. برای تولید نرم افزار مٌلک آسمان از عکاسی پانوراما استفاده گردیده که قابلیت چرخش 360 درجه در فضای سه بعدی را به وجود آورده است. در خصوص ویژگی های این نرم افزار و مراحل تولید گفتگویی با احسان شادمانی یکی از اعضای تیم تولید این محصول انجام دادیم که در ادامه خواهید خواند.

*برای شروع از ویژگی های نرم افزار مٌلک آسمان برایمان بگویید.

نرم افزار«ملک آسمان» نخستین سفرمجازی سه بعدی به مناطق عملیاتی بوده که توسط آن می توان به طور مجازی در یادمان ها حضور یافت و با قابلیت چرخش 360  درجه به بازدید و مشاهده صحنه های ناب دفاع مقدس و راهیان نور پرداخت. ویژگی اصلی این نرم افزار چرخش 360 درجه در فضای سه بعدی آن هست. این مدل از تصویر سازی و عکاسی در عرصه فنی عکاسی پانوراما نامیده می شود که در ایران به نام تور مجازی شناخته می شود. تور مجازی مجموعه ی تصاویری از یک محیط هست که به صورت 3 بعدی در کنار یکدیگر قرار گرفته و هر فریم مکمل بخش هایی از گوی 3 بعدی می باشد. یکی از ویژگی های این نرم افزار تصویر برداری از نماها و مناطقی حساس و دست نیافتنی در خاک عراق، دکل های دیده بانی مرزی و مناطق صعب العبور می باشد که بسیاری از آن ها هم اکنون تخریب گردیده و یا امکان حضور کاروان های راهیان نور در آن ها میسر نمی باشد.

*این تور مجازی شامل چند بخش بوده و کدام یک از مناطق را شامل می شود؟

بیش از 150 نقطه زیارتگاهی و یادمانی دفاع مقدس در 31 منطقه جبهه جنوب تصویر برداری گردیده که می توان به مناطق شاخصی همچون پادگان دوکوهه، فکه، طلاییه، اروندکنار، هویزه، چزابه، آبادان، جزیره مینو، شلمچه، شرهانی واشاره کرد. تصویر برداری این پروژه در چند سفر به مناطق عملیاتی صورت گرفت و با عنایت خدا توانستیم از اکثر مناطق تصویر برداری پانوراما انجام دهیم. البته از ویژگی های این نرم افزار بکارگیری روایتگری و مستندهای نابی می باشد که با ظرافت خاصی در آن استفاده شده است.

*این پروژه در چند بخش اجرا شده و آیا فاز پژوهشی به پیوست آن بوده است؟

نرم افزار ملک آسمان در 4 فاز اجرایی شده که شامل بخش تصویربرداری پانوراما، پژوهش محتوایی، برنامه نویسی و اقدامات گرافیکی می باشد. استفاده از 2000 ساعت فیلم و مستند و 40 ساعت روایتگری یکی از بخش های فاز پژوهشی بود که زمان زیادی را از تیم اجرایی گرفت. چون تمام حساسیت ما در انتقال صحیح مطالب بود بطوری که تاریخ دفاع مقدس به صورت مستند و جذاب روایت گردد.

*برای اجرای فاز پژوهشی از چه منابعی استفاده شده است؟

همانطور که عرض کردم، فاز پژوهشی زمان زیادی را از تیم تولید این محصول گرفت. بررسی مجموعه اطلس های دفاع مقدس، آثار مکتوب و کتابخانه ای و همچنین مرور آرشیوی چندین منبع از جمله اقدامات پژوهشی جهت گردآوری محتوای غنی بود. در این میان برخی راویان نیز برای ضبط صدا و روایتگری انتخاب شدند که کمک بزرگی برای بخش صوتی اثر به حساب می آمدند. باید در اینجا ذکر کنم که بخش صوت در این نرم افزار مجزا نبوده و با ورود به هریک از مناطق و صحنه های تور مجازی راوی خود به خود شروع به روایتگری منطقه میکند و فضای معنوی خاصی را در کنار مشاهده تصاویر به وجود می آورد. از منابع مرکز اسناد جنگ، بنیاد حفظ آثار و برخی از مراکز دیگر در فاز پژوهشی استفاده شده است.

*از کدام راویان دفاع مقدس در تولید این اثر استفاده کرده اید؟

در مجموع از صوت های روایتگری مجموعه ای از فعالان و افراد با تجربه عرصه روایتگری جنگ استفاده شده که می توانم به راویانی همچون حجت الاسلام بیات، حمید داوود آبادی، علیرضا دلبریان، عظیم ایراهیم پور، مرحوم حاج عبدالله ضابط، جهروتی زاده و حاج حسین یکتا اشاره کنم.

*هدف شما از تولید چنین محصولی صرفا معرفی مناطق عملیاتی به زائران و کاروان های راهیان نور بوده است؟

 نرم افزار تولید شده می تواند مکمل خوبی برای زائرین راهیان نور باشد. بسیاری از کاروان های راهیان نور دانش آموزی و یا خانوادگی می توانند مخاطب این محصول باشند. اما فکر میکنم افراد مشتاقی  که بنا به دلایل مختلف توفیق زیارت جبهه های جنوب را پیدا نکردند و یا در طول سال می خواهند حال و هوای آن مناطق را احساس کنند می توانند با استفاده از این نرم افزار در حس و حال آن اماکن مقدس قرار بگیرند.

*چه شد که اقدام به تولید چنین اثری نمودید؟

یکی از ویژگی های اصلی این اثر تمایز آن با نرم افزارهای مشابه می باشد. در حوزه فرهنگی هم برای جذب مخاطبین و ارائه محتوا باید به این اصل توجه نمود. یکی از انتقادات موجود به دسته ای از کاروان های راهیان نور، موضوع ارائه بسته های فرهنگی کلیشه ای و بدون محتوا در بین زائرین می باشد. برخی از کاروان ها حتی این موضوع برایشان اهمیت چندانی ندارد. استفاده ی فله ای از مجموعه تولیدات و انبوهی از پوسترها و تصاویر در قالب بسته های فرهنگی نیز از جمله آسیب های موجود می باشد، بطوری که بعضا زائرین و مخاطبین این بسته های فرهنگی رقبت چندانی به استفاده و مطالعه از آن ندارند. یکی از ایده های اصلی در طراحی و تولید این محصول استفاده از ایده ای جذاب برای انتقال مفاهیم بوده است. بطوری که صدها برابر بیشتر از مورد های مشابه در آن مستند، فیلم و صوت بکار رفته اما به دلیل محیط 3 بعدی و جذاب آن، مخاطب تشویق به مشاهده کامل اثر می شود.

*استقبال مخاطین از چنین محصولی به چه شکل بوده است؟

در روزهای گذشته شاهد استقبال خوبی از طرف کاروان ها برای تهیه این نرم افزار بوده ایم و با اعلام رضایت عمومی از سوی مجموعه های فرهنگی خودجوش مواجه شده ایم. درخواست های زیادی نیز از شهرهای مختلف برای تهیه نرم افزار صورت گرفته که دوستان در حال بررسی می باشند.

*اجرای چنین پروژه ای حتما باید دارای حمایت مالی مناسبی از طرف نهادهای متولی نیز باشد. همینطور بوده؟

متاسفانه تا کنون هیچ یک از نهادهای متولی من جمله ستادها و بنیادها و دبیرخانه ها و قرارگاه های راهیان نور و مجموعه های وابسته نسبت به درخواست های گروه جهت حمایت های مادی و معنوی به صورت جدی پاسخی نداده و بی توجه بوده اند. تنها در یک مورد بصورت مختصر بسیار ناچیز حمایتی صورت گرفته است. کل پروژه به صورت کاملا خودجوش و توسط تیمی متشکل از دانشجویان صورت پذیرفته است. البته باید از مساعدت های فرمانده نیروی زمینی سپاه، سردار پاکپور و فرمانده قرارگاه کربلا سردار دانش پژوه به جهت پشتیبانی های میدانی کمال تشکر را داشته باشیم. بعضی اوقات برای اجرای طرح های خلاقانه فرهنگی نیازی به سرمایه های مادی عظیم نیست و شاید دلگرمی و تشویق متولیان امر بسیار اثر گذار باشد. جنس حمایت های صورت گرفته این بزرگواران در حوزه خودرویی و اسکان بوده، اما در شرایطی که مسئولان اصلی موضوع نشر دفاع مقدس و راهیان نور دغدغه ای برای حمایت از آثار جذاب و نو نداشتند، این عزیزان با سخاوت خود ما را همراهی کردند.

*آیا این اثر را به جشنواره های فرهنگی که سالانه برگزار می شوند ارائه کرده اید؟

بله. اتفاقا چند مقام و رتبه برتر نیز در این عرصه کسب کرده ایم. بطور مثال در جشنواره سراسری رسانه های دیجیتال که توسط وزارت ارشاد برگزار می شود، مقام برتر و کسب نشان «سرآمد بهترین نرم افزار کشور» در حوزه دفاع مقدس را کسب نمودیم. همچنین این اثر را با شماره ی حقوقی در مجموعه وزارت ارشاد ثبت اثر کرده ایم.

*افراد علاقه مند برای تهیه نرم افزار چگونه می توانند این اثر رو تهیه کنند؟

عزیزانی که قصد تهیه نرم افزار رو دارند می توانند با شماره های تماس 09191004721، 09126540317،66966589 و همچنین با مراجعه به سایت جام عاشورا به آدرس  www.ashoora.ir اقدام به تهیه نرم افزار نمایند.

*آیا برنامه ای برای تمرکز در این حوزه در آینده جهت معرفی بهتر دفاع مقدس دارید؟

فضای پانوراما و تور مجازی یک ایده و ابزار برای انتقال زیبایی ها دفاع مقدس و فرهنگ ایثار ملت بزرگ ایران هست. بخش پژوهشی موسسه در حال بررسی 2 الی 3 بستر فنی می باشد که بسیار پیشرفته تر از این عرصه بوده و هم اکنون در ایران در مباحثی غیر از حوزه فرهنگی به صورت محدود استفاده می شوند. یکی از برنامه های اصلی دوستان در موسسه استفاده از این الگوها و ابزارها برای تولید محصولاتی جذاب در سال های آینده می باشد.

*و اما صحبت پایانی؟

حوزه فرهنگی مقوله ی حساس و در عین حال پر اثری می باشد که باید با دید باز و دوری از تنگ نظری وارد آن شد. رهبری عزیز ابتدای سال گذشته نقل به مضمون فرمودند که امیدواری زیادی به جمع های خودجوشی دارند که کار فرهنگی انجام می دهند. خب سازمان ها و دستگاه های امر کمی خودشون را با این نگاه عمیق رهبری تطبیق دهند. وظیفه اصلی بسیاری از مراکز و نهادهای فرهنگی عظیم کشور که ردیف بودجه های بسیار بالایی نیز دارند، نظارت و حمایت از اقدامات و طرح های گروه های فرهنگی هست، اما متاسفانه به دلیل وجود افراد غیر متخصص در این مجموعه ها، بعضا خود این سازمان ها اقدام به ورود در عرصه تولید میکنند و احساس رقابت با بخش خصوصی و مجموعه های جوان و فرهنگی مستقل را دارند که در نتیجه خروجی کار تولید آثار و اقدامات بی کیفیت است. این یک آسیب به شمار می آید که باید در میان مدت برطرف شود. امیدوارم به همراه دوستان در مجموعه توانسته باشیم قدمی در جهت مسیر فرهنگی کشور و خواست رهبرمعظم انقلاب برداشته باشیم.