منجيگرايي و يا موعودگرايي يكي از آموزههاي مشترك اديان ابراهيمي و غير ابراهيمي است كه هر يك دچار نقص و ابهامهايي است اما در اين ميان، اسلام و خصوصا، شيعه دوازده امامي، بهترين تصويرسازي را از مسأله موعود ارائه داده است ولي گاهي از اين آموزه در جهان اسلام، تقريرهايي برخلاف مدعاي اصليش ارائه شده است كه منجر به فراموشي اهداف اصلي و فرعي اين آموزه شده و مستمسك افرادي سودجو و حيله گر شده است.
در حال حاضر مدتي است كه در جغرافياي فرهنگي جهان اسلام، براي چندمين بار موضوع موعودگرايي رونق يافته است و افراد حليهگر به دنبال سوء استفاده از اين آموزهها هستند؛ و از طرفي ميتوان اشغال عراق و افغانستان در دهه اخير و حوادث اخير در جهان اسلام را عامل فزاينده رونق اين حيلهگريها دانست.
هم اكنون در جامعه فرهنگي كشور خودمان نيز، بحث موعودگرايي مدتي است كه رونق بسياري يافته اما بايد دانست كه مباحث و انديشههايي همچون منجيگرايي و موعودگرايي از شمشير، تيزتر و از مو نازكتر است و لازم است كه اين انديشه آسيبشناسي شود تا از آلايشهاي انحرافي پيراسته شود.
ناگفته نماند كه عوامل ترويج موعودگرايي انحرافي، نفوذ خرافات در عقايد، ترويج دين سطحينگر، عاطفهگرايي در اصول اعتقادات، استعمار و ... است.
به همين مناسبت سرويس انديشه خبرگزاري فارس، در راستاي آسيبشناسي موعودگرايي، شناسايي علل فرهنگي، اجتماعي و سياسي شكلدهنده فرق انحرافي مهدويتگرايي، اولين نشست تخصصي خود را با عنوان «زمينههاي فرهنگي و اجتماعي موعودگرايي انحرافي» را با حضور حجج اسلام عزالدين رضا نژاد؛ عضو هيئت علمي مجمع عالي حكمت اسلامي و داراي دكتراي فرق اسلامي و متخصص در شناسايي فرق انحرافي كلامي و مهراب صادقنيا؛ عضو هيئت علمي جامعةالمصطفي و داراي دكتراي جامعهشناسي فرهنگ برگزار كرد؛
آنچه در ذيل ميآيد مشروح اين نشست است:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
بابيت در جهان تشيع و قاديانيه در اهل سنت، نمونه موعودگرايي انحرافي در جهان اسلام است
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
* وضعيت شكلگيري موعودگرايي و يا منجيگرايي انحرفاي در سده اخير چگونه بوده است؟
حجتالاسلام رضانژاد: جريان موعود گرايي انحرافي در جامعه اسلامي ـ و به تعبير صحيحتر مهدويت گرايي و يا مهديگرايي ـ از زمان حضور ائمه (ع) وجود داشته است.
آموزه موعود گرايي يا منجيگرايي و جريان مهدويت يك اصل درستي است؛ منتها سوءاستفادههاي مختلفي از اين اصل شده است، علاوه بر عصر حضور كه عدهاي دم از نيابت امام ميزدند يا به دروغ دم از وكالت ميزدند يا عدهاي در همان زمان دم از بابيت زده كه ما باب امام معصوم يا باب امام ديگري هستيم اين جريانات انحرافي وجود داشت و در مقابل آن، جريان حقي وجود داشت كه عدهاي نايب و باب امام بودند و معروف هم بودند.
در زمان غيبت صغري و كبري اين جريانها به طور گوناگون در ميان عدهاي از مدعيان دروغين مطرح شده است؛ در 100 تا 200 سال اخير در ميان شيعيان و اهل سنت و برخي از فرقههاي كه منصوب به شيعه بودند و حتي برخي از جرياناتي كه از اهل سنت برخاستند، نيز ادعاهاي اين چنيني وجود دارد؛ ادعاي مهدويت كه از سوي علي محمد شيرازي مطرح شد و در يك يا دو سه سالي اين جريان به عنوان جريان جديد آن زمان مطرح بودكه در ابتدا از بابيت شروع شد و بعد به بهايت به مهدويت ختم شد.
در ميان اهل سنت؛ ملا احمد قادياني كه در شبه قاره هند زندگي ميكرد، ادعاي مهدويت كرد و خود را مسيح مسيحيان و مهدي مسلمانان معرفي ميكرد به طوري كه روح مهدي و مسيح به صورت توأمان در او تجلي كرده است.
اين دو نفر دو جريان را شكل دادند كه به عنوان انحراف از آن ميتوان نام برد كه طرفداراني پيدا كردند و كم و بيش اين انحرافات در سده اخير طرفداراني پيدا كردند و عواملي هم براي گرايش به چنين موضوع وجود داشته و برخي از اين عوامل در جاهاي ديگري همچون كشورهاي آفرقايي وجود داشته است و حتي در اين سه دهه پس از انقلاب اسلامي اين مدعيان در ايران هم ظهور كردهاند.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
انجمن حجتيه، جريان فكري است كه با نيت مقابله با فرقه ضاله بابيت تشكيل شد؛ اما خود به انحراف كشيده شد
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
* آيا ميتوان جريان انجمن حجتيه را نيز جز اين دسته به شمار آورد؟
حجتالاسلام رضانژاد: زماني كه از ادعاي دروغين با توجه به فرهنگ مهدويت q طD%ط¯ط§ظٹ ط¯ط±ع¯ظٹط±ظٹ ط¨ط§ظ¾عکط§ع©-ط´ظ‡ط¯ط§ظٹ ط¬ظ‡ط±ظ…ظٹ-طھط´ظٹظٹط¹ ظ¾ظٹع©ط±-طھظٹظ¾ 33 ظ‡ظˆط§=' > پ كر9 q Xي#amp\www\tanvir_inserter\add_body\body.txt g ( 9 x@%¨ة& گ@%¸$1 ( ٍ% ,y%€?%`â# ³طھ ط§ ط9 1 xه%amp\www\tanvir_inserter\add_body\body.txt ط§0 9 ث%â%ظˆط³طھ